«Επικίνδυνες λέξεις» της Φιλομήλας Λαπατά, γράφει η Καλλιόπη Γιακουμή-Κουγιώνη

Η άποψη της Καλλιόπης Γιακουμή-Κουγιώνη για το βιβλίο

.

«Επικίνδυνες λέξεις» τιτλοφορείται το τελευταίο μυθιστόρημα της αγαπημένης μας Φιλομήλας Λαπατά, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Μια ιστορία που αφορά δίδυμες αδελφές, τη Μυρσίνη και την Αταλάντη Κορωναίου, κόρες του Αλέξανδρου και της Ζαΐρα Κορωναίου. Δυο αδελφές όμοιες εξωτερικά, αλλά εντελώς διαφορετικές ως χαρακτήρες, οι οποίες μοιράζονται επτά λέξεις (οικογένεια, εξ αδιαιρέτου, ζήλια, γάμος, διαζύγιο, φυγή, συγγνώμη).

Σε αυτές τις λέξεις θα δώσουν το δικό τους νόημα και θα αφηγηθούν χρησιμοποιώντας τες, τις δικές τους προσωπικές ιστορίες, μέσα στην εξαιρετικά δυσλειτουργική οικογένειά τους. 

Ζήλιες και καβγάδες, ανταγωνισμός και μίση και πολλά κρυμμένα μυστικά. Οι λέξεις μπορούν να γίνουν επικίνδυνες! Οι λέξεις όμως και ο τρόπος που τις χρησιμοποιεί η Φιλομήλα Λαπατά, φιλοτεχνούν μια συναρπαστική ιστορία και την καθιστούν άκρως καθηλωτική. Μια ιστορία αληθινή, δυνατή, ανθρώπινη, σπαρακτική, γεμάτη ένταση, με γρήγορη αφήγηση και άρτια πορτραίτα χαρακτήρων. 

Το μυθιστόρημα «Επικίνδυνες λέξεις» εστιάζει στον ρόλο της οικογένειας και πως αυτή μπορεί να ορίσει το μέλλον των μελών της. Λάθη, τραγωδίες, εγωισμοί, έλλειψη σεβασμού και προσοχής, πάθη, υποκρισία, ψέματα, αλήθειες που θάβονται, σμιλεύουν χαρακτήρες και επηρεάζουν συμπεριφορές. Παρατηρώντας αυτή την επίδραση πάνω στους ήρωες του βιβλίου, ο αναγνώστης ταυτίζεται και μπαίνει σε διαδικασία περισυλλογής. Ποια είναι τα λάθη στους κόλπους μιας οικογένειας που οδηγούν σε μια ανήθικη ή ανάρμοστη συμπεριφορά; Μπορούν να διορθωθούν; Πόσο σημαντικά είναι στη διαμόρφωση της ψυχοσύνθεσης των μελών της; Πόσο δύναμη χρειάζεται για να αποδεχτεί ο καθένας το δικό του μερίδιο ευθύνης και να αλλάξει; 

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης, ο τρόπος που η συγγραφέας αγγίζει σοβαρά κοινωνικά και υπαρξιακά θέματα, διατηρώντας μια απίστευτη ισορροπία που σχετίζονται με την ουσία της ανθρώπινης ύπαρξης και την παρουσία της μέσα στον κόσμο. Και όλα αυτά δοσμένα με μια γλώσσα ανεπιτήδευτη και απλή, έναν λόγο κατανοητό και απόλυτα εναρμονισμένο με την καθημερινή ομιλία. Αυτό κάνει πιο μεταδοτικό και άμεσο το μήνυμα της, πιο ευκολονόητη την πρόθεση της. Τις αλήθειες που μας αφορούν, τις προσωπικές μας αλήθειες, πρέπει να τις κοιτάμε κατά πρόσωπο, να μην τις κρύβουμε πίσω από λάθος λέξεις και διαστρεβλωμένα νοήματα γιατί έτσι συμφέρει ή πονά λιγότερο. Στα μάτια πρέπει να κοιτάμε και τον συνάνθρωπο, πέρα από κάθε ταυτότητα, και να αποδεχόμαστε και τις δικές του αλήθειες.

.

Το «Επικίνδυνες λέξεις» είναι ένα εξαιρετικά αποκαλυπτικό βιβλίο, τόσο για τον βαθύ κοινωνικό του χαρακτήρα αλλά και για την αριστουργηματική αφήγηση του, που προσφέρει άπλετη τροφή για σκέψη που οδηγεί στον επαναπροσδιορισμό της και επιτρέπει την ανίχνευση των ηθικών ορίων, των αρχών και του μέτρου για εκείνες τις αποφάσεις και πράξεις μας, που μπορούν να επηρεάζουν ζωές και χαρακτήρες. 

Με γρήγορη ροή, ρεαλιστικά αποτυπωμένα γεγονότα, πλοκή που πυροδοτεί διαρκώς το ενδιαφέρον του αναγνώστη και άρτια σκιαγραφημένους χαρακτήρες, το κείμενο παρασύρει συναισθηματικά τον αναγνώστη και του δημιουργεί προβληματισμούς σχετικά με την έκφραση της αγάπης και τον διχασμό ανάμεσα στα θέλω και στα πρέπει.

Οι λέξεις είναι πολύ σημαντικές στην ανθρώπινη επικοινωνία και συνύπαρξη. Χρειάζεται όμως μεγάλη προσοχή στο πως τις χρησιμοποιούμε, ποιες επιλέγουμε για να αποδώσουν το σωστό νόημα των όσων θέλουμε να επικοινωνήσουμε και το πότε τις λέμε. Οι λέξεις έχουν τέτοια δύναμη, που μπορεί να παρομοιαστούν με την ακρίβεια του νυστεριού κατά την διάρκεια του χειρουργείου. Αποτυπώνουν την ανθρώπινη σκέψη και περιγράφουν συναισθήματα και καταστάσεις που βιώνουμε. Η αντιληπτική ικανότητα όμως διαφέρει πολύ μεταξύ των ανθρώπων. Συχνά συμβαίνει οι άνθρωποι, άλλα να λένε, άλλα να εννοούν, άλλα να πιστεύουν και άλλα να κάνουν. Εκεί αποτυπώνεται ο ανθρώπινος εγωισμός με τη ματαιοδοξία. Όμως αυτό που είναι επικίνδυνο είναι ο τρόπος που τις χρησιμοποιούμε και το γιατί επιλέγουμε συγκεκριμένες. Ότι εννοούμε ή υπονοούμε με αυτές. 

«Οι λέξεις είναι αθώες, αλλά γίνονται επικίνδυνες όταν δεν έχουμε συμφιλιωθεί με τη σημασία τους.» 
(σελίδες 71 – 72) 

Είναι λογικό οι λέξεις να παθιάζουν, να διχάζουν, να συγκινούν, να θυμώνουν, να πληγώνουν, όμως τώρα, σε αυτό το βιβλίο, χάρη στη συγγραφική δεινότητα της Φιλομήλα Λαπατά, συνθέτουν ένα έργο τέχνης. Αυτό το έργο τέχνης σας το προτείνω ανεπιφύλακτα.

.

 ΦΙΛΟΜΗΛΑ ΛΑΠΑΤΑ

.

Επιμέλεια και σύνταξη Καλλιόπη Γιακουμή-Κουγιώνη

.