Η απαγωγή της Τασούλας

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ.   

Το καλοκαίρι του 1950 ήταν πολύ ζεστό. Αλλά κανένας δεν περίμενε ότι η πολιτική και κοινωνική θερμοκρασία θα εκτοξευόταν στα ύψη από μία «κλεψά»!

Ο Κώστας, αδελφός του βουλευτή του Λαϊκού Κόμματος Μανόλη Κεφαλογιάννη, «κλέβει» στο Ηράκλειο την όμορφη Τασούλα, κόρη του βουλευτή των Φιλελευθέρων καπετάν Γιώργη Πετρακογιώργη.

Η ενέργεια αυτή του Κεφαλογιάννη πυροδοτεί ένταση στο νησί. Οπλοφόροι ξεσηκώνονται και από τις δύο πλευρές για να συγκρουσθούν.

Η κυβέρνηση του Σοφοκλή Βενιζέλου για να προλάβει το κακό, κηρύσσει στρατιωτικό νόμο, αναστέλλει την ισχύ 9 άρθρων του Συντάγματος, επιβάλλει λογοκρισία και επικηρύσσει τον απαγωγέα ως… ληστή!

 

Μια υπόθεση που συντάραξε την Κρήτη, τη δίχασε ενώ ταυτόχρονα κράτησε αμείωτο το ενδιαφέρον της ελληνικής κοινής γνώμης αλλά και των ξένων, αφού περισσότεροι από τριακόσιοι δημοσιογράφοι, φωτογράφοι και κινηματογραφιστές είχαν έρθει τότε στην Ελλάδα για να καλύψουν την φοβερή αυτή υπόθεση. Γράφτηκαν δύο βιβλία για την πολύκροτη αυτή ιστορία. “Η απαγωγή της Τασούλας” του Τάσου Κοντογιαννίδη και τα “Αμίλητα βαθιά νερά” της Ρέας Γαλανάκη.

 

 

 

«…Η σύγχρονος Ελλάς συνεχίζει την… παράδοσιν της αρχαίας… Οι αδιάλλακτοι εν προκειμένω -που παίζουν άλλωστε ρόλο και εις την δημόσιαν ζωήν- ας λάβουν υπ όψιν και αυτήν την πλευράν της υποθέσεως – πλην του κινδύνου να προκαλέσουν εμφύλιον σπαραγμόν εις την Κρήτη».( Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ)

«Διετάχθη σύλληψις  του Κεφαλογιάννη – Θα αφοπλισθούν αι ένοπλοι δυνάμεις» γράφει  η «Ελευθερία».

«Ήρχισεν η εκστρατεία προς ανακάλυψιν του κρησφύγετου του Κεφαλογιάννη και της Τασούλας». ΕΘΝΟΣ

Πώς έγινε η απαγωγή

Ο απαγωγέας, σφόδρα ερωτευμένος με την Τασούλα αποφασίζει να την «κλέψει» ένα βράδυ όταν μαθαίνει ότι της κάνουν προξενιό. Καθώς η Τασούλα με την παρέα της έβγαινε από τον κινηματογράφο «Οασις», την άρπαξε με άλλους πέντε οπλοφόρους και τη μετέφερε με νοικιασμένο αυτοκίνητο και οδηγό στον Ψηλορείτη.

 

Ο Κεφαλογιάννης, ψηλός, γεροδεμένος, με πράσινα μάτια, παλικάρι με τα όλα του, το καμάρι των Ανωγείων. Η Τασούλα μόλις είχε τελειώσει το Γυμνάσιο. Ομορφη, με πράσινα μάτια, χαμογελαστή, πρόσχαρη, γλυκιά.

Ο πατέρας της μόλις μαθαίνει την απαγωγή της εξοργίζεται. Αξιώνει απο τις αστυνομικές Αρχές και τον μόλις ορκισθέντα πρωθυπουργό Σοφοκλή Βενιζέλο να βρει και να συλλάβει τον απαγωγέα και να του φέρουν πίσω το κορίτσι. Ο έρωτας, που εξυμνείται στην Κρήτη, μπαίνει τη φορά αυτή στο στόχαστρο και επικηρύσσεται!

Απειλείται σύρραξη

Ο Κεφαλογιάννης κρύβεται με την Τασούλα σε σπηλιές του Ψηλορείτη και δεν είναι απο τους ανθρώπους που θ’ αφήσει να του πάρουν την κοπελιά που αγαπά.

Οι οπαδοί του Πετρακογιώργη ξεσηκώνονται. Μαζί τους και πολλοί Κρητικοί που πήραν μέρος στην Εθνική Αντίσταση. Πραγματοποιούν μεγάλο συλλαλητήριο στο Ηράκλειο στο οποίο εκδίδεται και ψήφισμα που στέλνεται στον πρωθυπουργό. Οι αστυνομικές Αρχές αρχίζουν να ανησυχούν όταν πληροφορούνται οτι περίπου χίλιοι οπλισμένοι πετρακογιωργικοί ετοιμάζονται να εκστρατεύσουν στα Ανώγεια για να συλλάβουν τον απαγωγέα και να απελευθερώσουν την Τασούλα.

 

Μόλις το μαθαίνουν οι Ανωγειανοί ξεσηκώνονται κι εκείνοι. Κτυπούν τις καμπάνες και πιάνουν θέσεις μάχης. Μαζί τους και οι γυναίκες που φανατίζονται ακόμα περισσότερο. Αρκούσε η πρώτη πιστολιά, οι άλλες που θ’ ακολουθούσαν δεν θα είχαν σταματημό.

Κι ενώ οι δύο παρατάξεις έχουν πάρει θέσεις μάχης ο στρατάρχης Παπάγος στέλνει δύο τάγματα στην Κρήτη για να βοηθήσουν τη Χωροφυλακή. Σχεδόν 2.000 άνδρες κυκλώνουν τον Ψηλορείτη να βρουν τον Κεφαλογιάννη αλλά δεν μπορούν. Ο Ψηλορείτης είναι γεμάτος απο σπηλιές και λαγούμια και οι άπειροι χωροφύλακες και στρατιώτες είναι αδύνατο να τον βρουν.

Άλλωστε ο Κεφαλογιάννης, με τη μεγάλη και ανεκτίμητη προσφορά στ’ Ανώγεια, που πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση και συμμετείχε στην απαγωγή του Γερμανού στρατηγού Κράιπε, ήξερε απ’ έξω και ανακατωτά όλη την περιοχή. Μαζί του για σύμμαχους είχε όλους τους Ανωγειανούς που τον βοηθούσαν. Σ’ αυτόν είχαν εμπιστευθεί οι Άγγλοι τη φρούρηση του Κράιπε, κι αυτός είναι εκείνος που τον μετέφερε με κλεμμένο μουλάρι από τους Ιταλούς στη θάλασσα για να τον μεταφέρουν στο Κάιρο.

Ο Σοφοκλής Βενιζέλος προσπαθεί να βρει αναίμακτη λύση, αλλά σκοντάφτει στις πιέσεις που δέχεται και από τις δυο πλευρές. Του καταλογίζεται αδυναμία στη διαχείριση της κρίσης. Και είναι γεγονός πως τον Βενιζέλο εκείνο το διάστημα βασάνιζαν πολύ μεγάλα και ακανθώδη προβλήματα για τα οποία έπρεπε να πάρει αποφάσεις. Μία από αυτές ήταν και η αποστολή στον πόλεμο της Κορέας εκστρατευτικού σώματος.

Στρατιωτικός νόμος

Ο Βενιζέλος συγκάλεσε τότε το Υπουργικό Συμβούλιο και πήρε, όπως χαρακτηρίστηκαν τότε, ακραίες αποφάσεις. Κήρυξε στην Κρήτη στρατιωτικό νόμο, ανέστειλε την ισχύ 9 άρθρων του Συντάγματος, επέβαλε λογοκρισία στον Τύπο και περιορισμό της κυκλοφορίας στα Ανώγεια.

Οι τοπικές Αρχές έφτασαν σε ακόμα πιο ακραίο σημείο, να επικηρύξουν τον Κεφαλογιάννη ως ληστή!

Ο Βενιζέλος συναντήθηκε ακόμα και με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κώστα Τσαλδάρη για να βρουν λύση. Ο Τσαλδάρης πρότεινε στον Βενιζέλο να γίνουν και οι δύο κουμπάροι του ζευγαριού και με τον τρόπο αυτό θα ηρεμούσαν τα πράγματα στην Κρήτη.

Δεν συμφώνησε ο Βενιζέλος γιατί ήξερε ότι ο πατέρας της κοπέλας και βουλευτής του κόμματός του Πετρακογιώργης θα αντιδρούσε σκληρά και ίσως τον έφερνε σε δύσκολη θέση, όπως και έγινε αργότερα με την παραίτησή του από το βουλευτικό αξίωμα.Στην υπόθεση αναμίχθηκε ο Πάτρικ Λη Φέρμορ, ο Εγγλέζος αξιωματικός που μετείχε στην Αντίσταση κατά των Γερμανών στην Κρήτη και γνώριζε πολύ καλά τόσο τον Πετρακογιώργη όσο και τον Κ. Κεφαλογιάννη, γιατί είχαν συνεργασθεί στην απαγωγή του Γερμανού στρατηγού Κράιπε. Τους έστειλε επιστολές και τους ζητούσε να βρουν λύση. Το ίδιο έκανε και ο αρχιεπίσκοπος Αθηνών Σπυρίδων. Το ζευγάρι, μετά απο καταδίωξη ένδεκα ημερών στον Ψηλορείτη πήγε στη μονή Δισκουρίου και παντρεύτηκε.

 

Ο συγγραφέας Τάσος Κοντογιαννίδης περιγράφει με γλαφυρό τρόπο όλα όσα είχαν διαδραματισθεί. Για τις λεπτομέρειες του γάμου, τη μεταφορά του ζευγαριού στην Αθήνα αεροπορικώς, τη… λαϊκή υποδοχή που επεφύλαξαν οι Αθηναίοι στην Τασούλα και τον Κεφαλογιάννη, τη φιλοξενία στο σπίτι του αρχιεπισκόπου, τη σύλληψη για… οπλοφορία του Κεφαλογιάννη, τη δίκη του, την καταδίκη του και τον εγκλεισμό του στις αγροτικές φυλακές Τίρυνθας.

Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον τι έκανε το ζευγάρι μετά, όταν ο Κεφαλογιάννης βγήκε απο την φυλακή. Τα καταγράφει ο συγγραφέας και στο τέλος παραθέτει μια σειρά στοιχείων από τα δικαστικά αρχεία καθώς και μια πολυσέλιδη μαντινάδα που αφιέρωσε η λαϊκή μούσα για τον Κώστα και την Τασούλα.

Το κρίσιμο τηλεφώνημα του Αθηναγόρα Μυκωνιάτη στον Σοφοκλή Βενιζέλο

O διευθυντής της «Πατρίδος» το 1950, αείμνηστος Aθηναγόρας Mυκωνιάτης, έζησε έντονα τις συγκλονιστικές στιγμές που εκτυλίχθηκαν στην Kρήτη μετά την απαγωγή της Tασούλας.

Hταν αυτός που τηλεφώνησε στον πρωθυπουργό Σοφοκλή Bενιζέλο για να τον ενημερώσει απο δημοσιογραφικό ενδιαφέρον για την εκρηκτική κατάσταση που επικρατούσε στο Hράκλειο κι να του εκφράσει τις ανησυχίες του.

Iδού πώς αναφέρει το περιστατικό αυτό στο βιβλίο του ο δημοσιογράφος και συγγραφέας της “Aπαγωγής της Tσούλας” Tάσος Kοντογιαννίδης:

– Πρόεδρε, το Hράκλειο είναι καζάνι που βράζει. Tι μέτρα θα πάρετε για ν’ αποφευχθεί η αιματοχυσία. O Πετρακογιώργης απειλεί θεούς κι δαίμονες…

-Πρόεδρε απ’ ό,τι μαθαίνω γεμίζουν τα όπλα κι αυτό θα πρέπει να μας βάλει όλους σε ανησυχία…

– Tι νομίζεις ότι πρέπει να γίνει;

– Nα μιλήσεις στον Πετρακογιώργη, γιατί το έχει πάρει πάρα πολύ ζεστά το πράμα… Mοιάζει με πληγωμένο αγρίμι! Eχει δίκαιο, αλλά δεν θα πρέπει να φτάσει στα άκρα…

– Θα δω τι θα κάνω, γιατί έχω και το τηλεγράφημά του εδώ και το διάβασα. Aπειλεί να εκδικηθεί και να πάρει πίσω την τιμή του.

Τα δημοσιεύματα της εποχής

Η απαγωγή της Τασούλας δεν συγκλόνισε μόνο την Κρήτη, αλλά προκάλεσε σοκ στην Ελλάδα και το ενδιαφέρον πολλών ξένων εφημερίδων που επί μέρες περιέγραφαν τα πραγματικά (και μη…) περιστατικά και γεγονότα που προκάλεσαν αλυσιδωτές αντιδράσεις.

 

ο καλοκαίρι του 1950, η Κρήτη μοιάζει με καζάνι που βράζει! Aπειλείται με αιματοκύλισμα. Αφορμή, μια… απαγωγή! Ο Κώστας, αδελφός του βουλευτή του Λαϊκού Κόμματος, Μανόλη Κεφαλογιάννη, “κλέβει” στο Ηράκλειο την όμορφη Τασούλα, κόρη του βουλευτή των Φιλελευθέρων, Γιώργη Πετρακογιώργη. Πάνω από χίλιοι οπλοφόροι του Πετρακογιώργη, ετοιμάζονται να επιτεθούν σε ισάριθμους Ανωγειανούς των Κεφαλογιάννηδων για να πάρουν πίσω την Τασούλα. Ο εμφύλιος στο νησί, ως άλλος Τρωικός πόλεμος, είναι πλέον ορατός. Ο απαγωγέας με την Τασούλα, κρύβονται σε σπηλιές του Ψηλορείτη, εκεί όπου είχαν κρύψει, όταν απήγαγαν στη διάρκεια της Κατοχής Εγγλέζοι και Κρητικοί τον Γερμανό στρατηγό Κράιπε… Η μόλις ορκισθείσα κυβέρνηση του Σοφοκλή Βενιζέλου, φαίνεται αδύναμη κι ανίκανη στη διαχείρηση της κρίσης. Για να προλάβει το αιματοκύλισμα, κηρύσσει στρατιωτικό νόμο στο νησί, αναστέλλοντας την ισχύ εννέα άρθρων του Συντάγματος! Κινητοποιεί παράλληλα την Χωροφυλακή ενώ ο στρατάρχης Παπάγος στέλνει δύο τάγματα στην Κρήτη και 2.040 άντρες χτενίζουν τον Ψηλορείτη. Αποτέλεσμα μηδέν! Ο γάμος των δύο νέων, κρυφά σε μοναστήρι, δεν έφερε τη λύση όπως θα περίμενε κανείς. Ενεπλάκησαν σε πολιτικά παιχνίδια που άλλοι καθόριζαν.
Happy end στην υπόθεση δεν υπάρχει. Ο Κώστας καταδικάζεται σε φυλάκιση 2 ετών για… σύσταση συμμορίας και οπλοφορία! Η Τασούλα περιμένει τον Κώστα να βγεί από την φυλακή και μόλις αποφυλακιστεί θα χωρίσουν. Θα πάρουν διαζύγιο, θα βρουν νέους συντρόφους, με τους οποίους θα αποκτήσουν παιδιά και θα ζήσουν ευτυχισμένοι…

Επιμέλεια Καλλιόπη Γιακουμή

Πηγή patris.gr