“Σοφίας ΔΙΑΛΟΓΟΙ”

Ο καλλιτέχνης εκφράζεται μέσα από τα έργα του. Πραγματικός καλλιτέχνης, είσαι όταν παίρνεις κάτι ολότελα δικό σου και το κάνεις να ανήκει σε όλον τον κόσμο. Το κάθε έργο, είναι μια συνέντευξη του καλλιτέχνη με τον εαυτό του. Κάθε συνέντευξη που παίρνει ένας τρίτος από έναν καλλιτέχνη, έχει πάντα κάτι το παραφραστικό και το επιτηδευμένο. Ο μόνος τρόπος να παρουσιάσεις κάτι αληθινό, είναι να δημιουργήσεις μαζί με τον καλλιτέχνη μια νέα αλήθεια, ένα νέο έργο. Ο διάλογος είναι μια εξαιρετική μορφή λογοτεχνίας για να φτάσεις στην αλήθεια, όπως πολύ καλά γνώριζαν οι αρχαίοι ημών πρόγονοι. Χρειάζομαι έναν τολμηρό καλλιτέχνη για να εγκαινιάσει μαζί μου αυτό το εγχείρημα.

“Σοφίας ΔΙΑΛΟΓΟΙ”, με τον Κώστα Κρομμύδα   

 Ποιος καταλληλότερος από τον Κώστα Κρομμύδα, ο οποίος αρέσκεται να  δοκιμάζεται στο καινούριο και να μην επαναπαύεται σε δοκιμασμένες συνταγές προηγούμενων επιτυχιών του.

—

Καιρός: 9 μποφόρ στα πελάγη – Σε πλήρη ισχύ το γενικό απαγορευτικό απόπλου από τα λιμάνια

Δεμένα εξακολουθούν να παραμένουν τα πλοία στα λιμάνια του Πειραιά, της Ραφήνας και του Λαυρίου λόγω ισχυρών βόρειων ανέμων που πνέουν σε πολλές θαλάσσιες περιοχές στο Αιγαίο και φθάνουν τοπικά τα 9 έως 10 μποφόρ. Σύμφωνα με την ΕΜΥ, εξασθένηση των φαινομένων αναμένεται μετά το μεσημέρι. Οι επιβάτες που πρόκειται σήμερα να ταξιδέψουν, καλό είναι πριν την αναχώρησή τους να επικοινωνούν με τα κατά τόπους λιμεναρχεία

Λιμάνι Ραφήνας, 10.40΄π.μ.

Ανοίγω δειλά κι ανόρεχτα την τζαμένια πόρτα του καφενείου. Η υγρασία που χνώτισε την τζαμαρία του μαγαζιού, δεν μου επέτρεψε να διακρίνω τον αριθμό των ατόμων που βρίσκονταν μέσα, κι έτσι κατέληξα να ψάχνω μια άδεια καρέκλα ανάμεσα σε πάνω από πενήντα γεμάτες. Δεν μπορούσα να φανταστώ, ότι τόσοι πολλοί άνθρωποι είχαν αποφασίσει να ταξιδέψουν σήμερα. Μια επαγγελματική υποχρέωση με ανάγκασε σ’ ένα μη προγραμματισμένο ταξίδι, στην Άθωρα. Έφτασα στην Ραφήνα, για να πάρω το πρώτο καράβι που θα έφευγε, και δεν έδωσα καμιά σημασία στον άσχημο καιρό. Στα εκδοτήρια, ενημερώθηκα για την προσωρινή απαγόρευση απόπλου και κατέληξα σ’ αυτό το καφενεδάκι να περιμένω να κοπάσει ο αέρας.

Τα τραπέζια ήταν γεμάτα με κόσμο κι έκανα να βγω, για να αναζητήσω μια ζεστή θέση σε κάποιο άλλο καφενείο του λιμανιού. Η τζαμένια πόρτα άνοιξε πριν προλάβω να την ακουμπήσω κι ένας φουριόζος ψηλός άντρας μπήκε στο μαγαζί, πέφτοντας σχεδόν πάνω μου. Τρόμαξα κι άφησα το κινητό να πέσει από τα χέρια μου. Σκύβοντας να το πάρω, την προσοχή μου τράβηξαν τα παπούτσια του άγνωστου άντρα. Ήταν μούσκεμα, μα τόσο μοντέρνα και κομψά! Πάντα προσέχω τα παπούτσια στους άντρες. Νομίζω ότι αυτά κάνουν την διαφορά στο ντύσιμο και σίγουρα έχουν να πουν πολλά για τον χαρακτήρα του ιδιοκτήτη τους. Τα γόνατα λύγισαν και το πρόσωπο του ιδιοκτήτη των παπουτσιών, ήρθε απέναντι στο δικό μου, ζητώντας μου συγνώμη.

«Με συγχωρείτε πολύ. Βιαζόμουν και δεν σας είδα πίσω από το τζάμι».  Η φωνή του γνώριμη, μ έκανε να σηκώσω το βλέμμα απ’ τα παπούτσια και να τον κοιτάξω. Τα χαμόγελα και των δυο μας, διαδέχτηκαν την αρχική έκπληξη. «Κώστα!!! Τι θέλεις εσύ εδώ»; Μου έδωσε το χέρι του και σηκωθήκαμε κι οι δυο. «Έπρεπε να είμαι στην Άθωρα, χθες! Ξέρεις πόσο αυθόρμητος είμαι. Πήρα το λάπτοπ μου κι έτρεξα στο λιμάνι. Δεν σκέφτηκα καθόλου την κακοκαιρία και τώρα, θα πρέπει να περιμένω μέχρι το μεσημέρι». «Εδώ δεν έχει θέσεις να κάτσουμε. Πάμε να κάτσουμε σε κάποιο άλλο μαγαζί». Βγήκαμε στη βροχή και σταθήκαμε τυχεροί στην επόμενη πόρτα που ανοίξαμε. Κάτσαμε σ’ ένα τραπεζάκι και παραγγείλαμε ζεστό καφέ. «Λοιπόν, πες μου που ήθελες να ταξιδέψεις εσύ», με κοίταξε γεμάτος απορία. «Στην Άθωρα ήθελα να πάω. Δυο χρόνια προσπαθώ να κάνω αυτό το ταξίδι και πάντα κάτι συμβαίνει και δεν πάω». Πήρε την κούπα με τον ζεστό καφέ και την έκλεισε στις χούφτες του γελώντας. «Για να πας στην Άθωρα, πρέπει πρώτα να πιστέψεις ότι υπάρχει, κι ύστερα όλα θα είναι ευνοϊκά για το ταξίδι σου». Ρούφηξε λαίμαργα μια γουλιά καφέ και με κοίταξε μ’ ένα βλέμμα γεμάτο σιγουριά γι’ αυτό που έλεγε. «Ξέρεις τι νομίζω; Δεν με γνωρίζεις αρκετά, και γι’ αυτό “διώχνεις” το ταξίδι. Χρειάζεται να πιστέψεις σε μένα, για να μπορείς να δεις στον “χάρτη” σου, το νησί του μυαλού μου».

Δεν είμαι ο άνθρωπος που θα αντισταθεί σε μια πρόκληση κι ο Κώστας το γνωρίζει καλά. Με σύμμαχο τον καιρό και όπλο μου τα δικά του λόγια, δεν αφήνω τη στιγμή να χαθεί και ν’ αδειάσει. “Μια νύχτα ακόμα” μου έμεινε κι ύστερα, που ξέρεις; Ίσως ένα μικρό νησάκι να αναδυθεί και στον δικό μου χάρτη.

Έχω απέναντι μου έναν αληθινό τζέντλεμαν, που σίγουρα δεν θα αρνηθεί ν’ απαντήσει στις ερωτήσεις μιας κυρίας.  Ο Κώστας βγάζει το σακάκι του και ακουμπάει την πλάτη του, στην πλάτη της καρέκλας.

Σ.Δ.: Πιστεύεις ότι το αναγνωστικό κοινό, αγαπάει αυτούς που το χαϊδεύουν ή χαϊδεύει αυτούς που το αγαπάνε;

Κ.Κ.: Η επαφή μου με τους αναγνώστες μου είναι πολύ στενή κι εμπεριέχει ειλικρίνεια και αγάπη. Στο βαθμό που μπορώ ν’ ανταποκριθώ, κρατάω σχέση με τους αναγνώστες μου, μιλάω μαζί τους και πολλές φορές τους συμβουλεύομαι. Είναι πολύ χρήσιμα τα σχόλια που μου έχουν κάνει αρκετοί για τα βιβλία μου, τα οποία με βοηθούν να γίνομαι καλύτερος. Δεν ξέρω ποιος χαϊδεύει ποιον αλλά, η όλη διαδικασία είναι πολύ δημιουργική και όμορφη.

Σ.Δ.: Πόσο ανοιχτές είναι οι κεραίες σου στις δημόσιες σχέσεις; Στην εποχή μας οι συγγραφείς, καλούνται να ασχοληθούν οι ίδιοι με την προβολή τους και την προώθηση των βιβλίων τους, κάτι που παλαιότερα ήταν δεδομένη υποχρέωση του εκδότη. Τα social media λειτουργούν ως εργαλείο για τον συγγραφέα σε αυτή την προσπάθεια. Εσύ προσωπικά, έχεις κατηγορηθεί πολλάκις για υπερβολική, επιτηδευμένη και στοχευμένη προβολή σου. Συγκεκριμένα, κατηγορήθηκες πως χρησιμοποίησες φιλανθρωπικές σου δράσεις, για την προσωπική σου προβολή. Εγώ αναρωτιέμαι, αν η φιλανθρωπία είναι “μέσο”  για τη δημοσιότητα ή αν η δημοσιότητα είναι “μέσο” για τη φιλανθρωπία.

Κ.Κ.: Ειλικρινά, δεν ήξερα ότι έχω κατηγορηθεί για τον τρόπο που χειρίζομαι τα social media και για το ότι δημοσιοποιώ κάποιες από τις ενέργειες που κάνω, έτσι ώστε να δείξω και τους ανθρώπους που με βοηθάνε. Συνήθως πίσω από κάθε φιλανθρωπική μου δράση, κρύβεται και κάποιος άλλος χορηγός, ο οποίος με κάποιο τρόπο θα πρέπει να προβληθεί. Δεν είχα ποτέ την δυνατότητα την οικονομική να κάνω κάποια πράγματα μόνος μου αλλά, προσπαθούσα να βρίσκω τους πόρους, έτσι ώστε να μπορώ να πραγματοποιήσω κάποιες φιλανθρωπικές δράσεις. Παραδειγματίζομαι πολύ από δράσεις επωνύμων, που κάνουνε κάτι για το κοινό καλό, οπότε θεωρώ ότι πρέπει να κάνω και εγώ το ίδιο για το μικρό κοινό που έχω κι εγώ πίσω μου. Τώρα όσοι δεν μπορούν να συμβιβαστούν με αυτό, θα τους πρότεινα απλά, να μην με ακολουθούν και παρακολουθούν. Δεν είναι δυνατόν ν’ ασχολούμε με το πως ο καθένας ερμηνεύει τις πράξεις μου. Εγώ το βράδυ κοιμάμαι ήσυχος.

Σ.Δ.: Άλλαξε η συγγραφή τον τρόπο που βλέπεις τα γεγονότα στη ζωή σου ή τα γεγονότα σε οδήγησαν στη συγγραφή;

Κ.Κ.: Επειδή γράφω από πολύ μικρός, θεωρώ ότι αυτά που συμβαίνουν στον κόσμο με πειράζουν πολύ και πιθανόν να αλλάζουν τον τρόπο της γραφής μου. Δεν γράφω ερήμην της πραγματικότητας. Μου αρέσει να παρακολουθώ τι συμβαίνει στον κόσμο και ότι μπορώ, να το συμπεριλαμβάνω στα βιβλία μου.

Σ.Δ.: Ποια εσωτερική σου ανάγκη καλύπτεις με τη συγγραφή και ποιο κομμάτι του Κώστα, βρίσκεται στα βιβλία σου;

Κ.Κ.: Είναι μεγάλη ικανοποίηση όταν ολοκληρώνεται ένα έργο κι ακόμα μεγαλύτερη, όταν αυτό το έργο τυγχάνει της ανταπόκρισης των αναγνωστών. Αυτό ικανοποιεί πολλά από τα συναισθήματά μου. Πολλά από αυτά που σκέφτομαι και νοιώθω υπάρχουν στα βιβλία μου. Είμαι άνθρωπος που παρατηρώ λόγω και της ιδιότητας μου ως ηθοποιός, οπότε αναπόφευκτα πολλά από αυτά που λαμβάνουν χώρα κοντά μου, με κάποιο τρόπο υπάρχουν και στα βιβλία μου.                                                             

Σ.Δ.: Συχνά αφηγείσαι στα βιβλία σου, γράφοντας με γυναικεία υπόσταση. Για ποιο λόγο το επιλέγεις αυτό; Σε κάνει να νιώθεις πιο ασφαλής απ’ ότι αν έγραφες ως άντρας; Είναι κάτι που φοβάσαι να μην “βγει παρά έξω”;  Υπάρχει κάτι που δεν θες να “προδώσεις” για τον Κώστα;

Κ.Κ.: Δεν υπάρχει πάντα κάποιος ιδιαίτερος λόγος για τις επιλογές που κάνω. Προσπαθώ να δοκιμάζω διαφορετικά πράγματα έχω γράψει τέσσερα από τα βιβλία μου σε πρώτο ενικό ως άνδρας. Γενικά δεν είμαι από αυτούς που κρύβονται σε σχέση με αυτά που σκέφτομαι και πιστεύω. Θα σου αναφέρω όμως μια φράση του Βασίλη από την Ουρανόεσσα. «Να κρατάς πάντα ένα μυστικό για τον εαυτό σου κάτι που θα ξέρεις μόνο εσύ και κανείς άλλος.»

Σ.Δ.: Οι αναγνώστες σου είναι κυρίως γυναίκες. Πόσο επιτηδευμένο είναι ή όχι, το ύφος της γραφής σου και η επιλογή της θεματολογίας, έτσι ώστε ν’ αγγίξει γυναικείο κοινό;

Κ.Κ.: Δεν θεωρώ ότι γράφω με σκοπό να προκαλέσω το γυναικείο κοινό. Γράφω γιατί καταρχάς νιώθω όμορφα με την επιλογή που έχω κάνει. Αν και πιστεύω ότι τελευταία έχουν αρχίσει και με διαβάζουν και πολλοί άντρες.

Σ.Δ.: Πως ξεχωρίζεις μια “καλή κριτική” για ένα βιβλίο, από μια κριτική για ένα καλό βιβλίο;  Η αρνητική κριτική εντέλει, σώζει ή καταστρέφει; Τι θέλεις να απαντήσεις σ’ αυτούς που σου κάνουν αρνητική κριτική;

Κ.Κ.: Ό,τι γίνεται με ειλικρίνεια είναι χρήσιμο. Ακόμα κι αυτό που ονομάζουμε κακή κριτική όταν ο άλλος το κάνει με διάθεση να συμβουλεύσει και όχι να κρίνει το πρόσωπο, είναι χρήσιμη. Μου αρέσουν οι κριτικές που κατά κάποιο τρόπο μπορεί να με κάνουν καλύτερο. Δεν είμαστε τέλειοι κι υπάρχουν πολλά περιθώρια να βελτιωθούμε όλοι μας. Γι’ αυτό καλό είναι να ακούμε και τις λεγόμενες «κακές» κριτικές. Οτιδήποτε, είναι ευπρόσδεκτο φτάνει να κρίνει το έργο και όχι το πρόσωπο. Κι αυτό με έναν τρόπο που να μου δείχνει πραγματικά αυτά που ο καθένας πιστεύει ότι έγιναν λάθος.

Σ.Δ.: Μετά από 8 βιβλία, θεωρείς ότι ο τίτλος “νέος συγγραφέας”, σου ταιριάζει ακόμα;

Κ.Κ.: Εκτός από τα οκτώ βιβλία, πίσω μου υπάρχει μεγάλος όγκος αρθρογραφίας αλλά κι άλλων ανέκδοτων χειρογράφων μου, τα οποία υπάρχουν στο συρτάρι μου. Θα μου άρεσε πολύ να συνεχίσει ο χαρακτηρισμός “νέος” συγγραφέας αλλά και ηλικιακά πλέον, νομίζω ότι αυτός ο χαρακτηρισμός χάνεται.

Σ.Δ.: Οι αναγνώστες, όλο και πιο πολύ, ζητούν αναγνώσματα τρόμου και δακρύβρεχτες ιστορίες. Έχεις έρθει αντιμέτωπος με την ανάγκη τους αυτή και πως την “διεκπεραιώνεις” στα βιβλία σου;

Κ.Κ.: Δεν έγραψα και ούτε θα γράψω ποτέ κατά παραγγελία. Ακούω τους αναγνώστες μου αλλά στο τέλος της ημέρας, γράφω αυτό που θέλω εγώ.

Σ.Δ.: Πως διαχειρίζεσαι το πέρασμα από την ορμή στην ωριμότητα της γραφής;

Κ.Κ.: Αλίμονο αν ποτέ χάσω αυτή την ορμή που περιγράφεις. Όσο χρονών κι αν είμαι, δεν θέλω να το χάσω αυτό. Νιώθω πως το έχω μέσα μου και τρέμω στην ιδέα ότι κάποια στιγμή μπορεί να χαθεί. Όταν συνδυάζεις την ορμή με την ωριμότητα και την εμπειρία, νομίζω το αποτέλεσμα είναι εξαιρετικό.

Σ.Δ.: Στο καινούργιο σου βιβλίο που θα κυκλοφορήσει στις 8 Μαΐου, η ηρωίδα αποφασίζει να ζήσει, τη στιγμή που μαθαίνει ότι πρόκειται να πεθάνει σύντομα. Ποια είναι η δική σου σχέση με τη ζωή και τον θάνατο;

Κ.Κ.: Έχω συμβιβαστεί με την ιδέα του θανάτου. Σαφέστατα ο φόβος υπάρχει αλλά δεν είμαι απ’ αυτούς που πιστεύω ότι θα ζήσω μια ζωή αιώνια και ξέρω ότι κάθε μέρα που περνάει, με φέρνει πιο κοντά σε αυτό το δεδομένο γεγονός. Ως τότε όμως, όπως και η Ισμήνη, θέλω να ρουφήξω κάθε σταγόνα της όποιας ζωής, μου έχει χαριστεί.

Σ.Δ.: Ένας παραμυθάς λέει, πως ένας συγγραφέας γεννιέται όταν οι άλλοι τον αντιγράφουν και πεθαίνει όταν ο ίδιος αντιγράφει τον εαυτό του. Εσύ γράφεις κάθε φορά ένα διαφορετικό βιβλίο. Δεν φοβάσαι ότι στο βωμό του πλουραλισμού, θα δυσκολευτείς να χαράξεις ένα προσωπικό στυλ;

Κ.Κ.: Αυτό που θα κάνω, είναι να συνεχίσω να γράφω μέχρι να καταλάβω κι εγώ ίδιος, ότι αρχίζω να επαναλαμβάνομαι. Και νομίζω ότι είμαι αρκετά έξυπνος, έτσι ώστε όταν αρχίσω να κουράζω, είτε να εγκαταλείψω είτε να κάνω ένα πολύ-πολύ μεγάλο διάλειμμα.

Σοφία Δερέ

Επιμέλεια και σύνταξη Σοφία Δερέ

Τρεις λέξεις θα αρκούσαν, για να μας συστήσουν την Σοφία.

Μακεδονίτισσα, Λέων, καλλιτέχνης. Οι άνθρωποι όμως, δεν είναι μόνο μια λάμψη σαν τον ήλιο, έχουν και μια διαδρομή. Μια πορεία αναζήτησης του δικού τους ουρανού, από τις ξεθωριασμένες σελίδες του χθες, ως τις λευκές σελίδες του αύριο. Ένα μοναδικό βιβλίο που σπανίως διαβάζεις από την αρχή, αλλά που πάντα αξίζει να το ξεφυλλίσεις ως τη σελίδα του σήμερα. Ας διαβάσουμε λοιπόν μαζί, λίγες σελίδες από το βιβλίο της Σοφίας.

Η Σοφία γεννήθηκε στους πρόποδες του Κορύλοβου, τη χρονιά που η μεγάλη σκιά σκέπασε την Ελλάδα. Το σπίτι της ,ένας ναός της τάξης και της ηθικής, όπου δέσποζε η ηγεμονική μορφή του πατέρα. Ένας πατέρας αλύγιστος, ασυμβίβαστος, μα ταυτόχρονα μια αστείρευτη πηγή προσφοράς και ανιδιοτέλειας. Το χέρι πάντα απλωμένο και ανοιχτό για προσφορά σε όλους, μα πάντα σηκωμένο και βαρύ συνόδευε την αυστηρότητα στον δρόμο για την τιμωρία. Στη σκιά του μια μητέρα ασπίδα, μια μητέρα χάδι, μια μητέρα θυσία. Το χέρι της πάντα σφιγμένο από εσωστρέφεια και συχνά πυκνά από φόβο.

Από τους γονείς της η Σοφία, κληρονόμησε υπερηφάνεια και δοτικότητα κι απ’ τα παιδικά της χρόνια -ανάμεσα στους τέσσερις τοίχους των αυστηρών αρχών-, την ανάγκη για επανάσταση, για ανεξαρτησία, για ελευθερία.

Μεγάλωσε νωρίς, παντρεύτηκε νωρίς, έγινε η ίδια μάνα ενώ ήταν ακόμα παιδί.. Άφησε την κοιμισμένη αγκαλιά της επαρχιακής της πόλης, για να δοκιμάσει τις δυνάμεις της στη μόνη αρένα όπου όλα μπορούν να συμβούν. Εκεί που η καρδιά της χώρας χτυπά, στην Αθήνα των χιλιάδων προσώπων. Έφυγε μακριά και ποτέ δε ξαναγύρισε.

Αντιμετώπισε τον κόσμο όλο σε μια ηλικία, που τα άλλα κορίτσια ζεσταίνονται ακόμα κάτω απ’ τα γαλακτερά τους παπλώματα. Η Σοφία έκανε χίλιες δουλειές, γνώρισε χίλιους ανθρώπους, όμως τον ακρογωνιαίο λίθο της δικής της εστίας, του δικού της πεπρωμένου, της δικής της αποστολής, δεν τον άφησε να πέσει χάμω, κάτω από τα αυξανόμενα βάρη της ανθρώπινης καθημερινότητας. Ήθελε να μάθει για να ξέρει το γιατί, ήθελε να πάθει για να ξέρει το πώς, ήθελε να δοκιμάσει πολλά για να μη μετανιώσει. Δούλεψε για τους άλλους και δούλεψε για τον εαυτό της. Πούλησε, οργάνωσε, διεύθυνε και ίδρυσε. Ποτέ δεν ακολούθησε, ποτέ δεν συμβιβάστηκε, ποτέ δεν κουράστηκε.

Από την αίθουσα συσκέψεων μιας πολυεθνικής, στην αίθουσα με τους καθρέφτες του δικού της οίκου μόδας, η Σοφία πάνω απ’ όλα δημιούργησε.

Από μια ζωή τόσο γεμάτη, η Σοφία πήρε πολλά και έδωσε ακόμα περισσότερα, όπως το ποτάμι κατεβαίνει από το βουνό συλλέγοντας αργά και υπομονετικά το νερό για να γίνει μια μέρα θάλασσα.

Η θάλασσα Σοφία είναι πλέον έτοιμη να προσφέρει τον εσωτερικό της πλούτο σε όσους θα θελήσουν να διαβάσουν για έναν κόσμο ολόκληρο πίσω από τον αφρό των κυμάτων.

Ετοιμαστείτε -όσοι τολμηροί-, για ένα μεγάλο ταξίδι στις σελίδες της Σοφίας.

Στέφανος Παπαδόπουλος

Συγγραφέας