Στην πΈνα” 
“ΟΛΟΙ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΟΛΩΝ : ΣΥΝΟΜΙΛΙΕΣ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙΠΤΕΡΑ ΜΟΥ ”
Γράφει ο Κώστας Ζαχαράκης
***
Υπάρχουν άνθρωποι που αντιλαμβάνονται τις αλλαγές στον κόσμο διαβάζοντας
κοινωνιολογικά και πολιτικά δοκίμια και μελετώντας οικονομικές αναλύσεις και υπάρχουν
κι εκείνοι που μπορεί να καταλήγουν στα ίδια συμπεράσματα απλά παρατηρώντας τις
αλλαγές στις συμπεριφορές των ανθρώπων.
Μα, αλλάζουν οι συμπεριφορές των ανθρώπων; θα ρωτήσει κάποιος. Πάντοτε θα
πιάνουμε όλη την γκάμα : Αγένεια, καλοσύνη, κακία, περηφάνεια, αποστασιοποίηση,
συμπόνια, και τόσα ακόμα. Αιώνες τα ίδια.
Ο περιπτεράς μου είναι 60 something, όπως μ` αρέσει να του λέω. Πετάω ένα something
μετά το «εξήντα» για να τον κάνω να νιώθει μοντέρνος. Βέβαια η έννοια «μοντέρνος» είναι
ήδη αρχαία – εδώ και πολλές δεκαετίες μάλιστα. Ο Νίκος είναι από την Αλβανία, χήρος,
έχει δυο κόρες, είναι ορθόδοξος και Παναθηναϊκός. Τον ¨είδατε¨ μήπως λίγο καλύτερα; Δεν
έχει πάρει ανώτερη εκπαίδευση και τα βιβλία που έχει διαβάσει στη ζωή του είναι πάρα
πολύ λίγα.
Προχτές έφαγα κανένα 20λεπτο -τεμπελιάζοντας και κοροϊδεύοντας το κράτος- έξω από το
περίπτερο μόνο για να διαφωνήσω μαζί του. Τεμπελιά, επειδή έπρεπε να επιστρέψω σπίτι
μου και να γράψω. Κοροϊδία, επειδή η «Μετάβαση σε Κατάστημα» δεν περιλαμβάνει
20λεπτη συζήτηση μετά την αγορά προϊόντος.
Η θεωρία του Νίκου ήταν πως στις μέρες μας -περισσότερο από κάθε άλλη φορά- οι
άνθρωποι δεν μπορούν να αποδεχτούν το δίκιο του ιδεολογικού τους αντιπάλου… Εντάξει,
δεν το διατύπωσε έτσι ακριβώς αλλά στην ουσία αυτό έλεγε. Του είπα πως παλιότερα οι
διαφορές δεξιών και πασοκτζήδων (στα 80`ς π.χ.) υπήρξαν τεράστιες και πως ακόμα πιο
παλιά οι αριστεροί ήταν δακτυλοδεικτούμενοι στην ελληνική κοινωνία. Ανέφερα μια
μακρινή θεία η οποία ήθελε να παντρευτεί κομμουνιστή και δεν την άφησαν. Φαντάσου
πως δεν του μίλησα καν για τον Εμφύλιο.
Κι αν πάμε στον τομέα των θρησκειών -Νίκο, του λέω- εκεί υπήρχαν ακόμα πιο έντονες
διαχωριστικές γραμμές. Δες εδώ ,στα Πατήσια, πόσοι μουσουλμάνοι υπάρχουν σήμερα!
Οkay, σε κάποιους δεν αρέσει, όμως κι αυτοί οι κάποιοι μπορεί να ψωνίσουν μια στο τόσο
σε ένα μίνι μάρκετ που ανήκει σε μουσουλμάνο ή να κουρευτούν σε κάποιον κουρέα από
το Πακιστάν.
Όμως δεν τον έπειθα, είχε τα δικά του επιχειρήματα. Όλοι -μου λέει- μιλάνε με όλους.
Συνυπάρχουν, αν θες. Επίσημα έχουμε ειρήνη. Εγώ βλέπω όμως πως κάθε φορά που το
πράμα αγγίζει ευαίσθητες χορδές τα πρόσωπα σκληραίνουν.
Και συνέχισε : Όσο μιλάς τυπικά με τον άλλον δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Αν τύχει
όμως και μπεις σε ένα θέμα διαφωνίας θα δεις πως δεν θέλει να ακούσει ο ένας τι λέει ο
άλλος.
Άρχισα να υπονομεύω την θεωρία του επιστρατεύοντας διάφορα επιχειρήματα αλλά μέσα
μου ήξερα πως το κάνω μόνο από πνεύμα αντιλογίας. Όταν τον χαιρέτησα και το λήξαμε
άρχισα να περπατάω προς το σπίτι μου γεμάτος ερωτήματα. Ανακάλεσα διάφορες
πρόσφατες συζητήσεις με φίλους – δόξα τω Θεό έχω φίλους όλων σχεδόν των
αποχρώσεων. Πολλές φορές έρχεται η στιγμή εκείνη σε μια διαφωνία που παύουμε να
ακούμε ο ένας τον άλλον και απλά εκτοξεύουμε φουρκισμένα επιχειρήματα (ακόμα και
ψιλο-βρισιές, ζωντανοί άνθρωποι είμαστε…) αλλά μήπως πάντα δεν συνέβαινε αυτό; Χμ,
μπορεί και όχι… Νομίζω πως τα τελευταία χρόνια προσπαθούμε να μην περάσουμε τον
Ρουβίκωνα, δηλαδή να μην φτάσουμε τις διαφωνίες μας σε μη αναστρέψιμα επίπεδα﮲ αυτό
δεν γίνεται από σεβασμό αλλά επειδή ξέρουμε πως θα πέσουμε σε τοίχο. Υπάρχουν θέματα
ταμπού που αν πάμε σ` αυτά η συζήτηση θα γίνει τσίρκο﮲ σχεδόν θα χάσουμε ο ένας τον
άλλον. Ο καθολικός φίλος μου δεν θα δεχτεί με τίποτα πως στο Βατικανό γνώριζαν τις
υποθέσεις παιδοφιλίας, ο μουσουλμάνος φίλος μου ισχυρίζεται πως μόνο οι χριστιανοί
είναι ιμπεριαλιστές, ο κομμουνιστής φίλος μου μου απαγορεύει να κατηγορώ τον Στάλιν ως
σφαγέα, ο σαλονικός κολλητός θα μας κόψει ολωνών την καλημέρα άμα πούμε τους
σκοπιανούς Μακεδόνες (δεν το έχει καταπιεί ακόμα αυτός…) και πάει λέγοντας.
Ο τελευταίος μάλιστα όταν αποκάλεσε τον Κουφοντίνα «φονιά» πήρε -από άλλον φίλο- την
απάντηση «Τομάρια σκότωνε όμως». Ακολούθησε παγωμένη σιωπή και όχι χαμός… Λες
αυτό να είναι πρόβλημα; Θα μπορούσε όλοι εμείς στην επόμενη στροφή της ιστορίας να
σκοτωθούμε μεταξύ μας;
Θυμήθηκα τον πατέρα μου, έναν παραδοσιακό δεξιό που συζητούσε και καλαμπούριζε με
αριστερούς. Πρέπει να ήμουν Έκτη Δημοτικού όταν του είπα πως ο κομμουνισμός νοιάζεται
για τους φτωχούς ενώ η δεξιά για τους πλούσιους. Σχεδόν συμφώνησε﮲ παραδέχτηκε
δηλαδή πως η δική τους θεωρία έχει ως κέντρο τον αδικημένο άνθρωπο και διεκδικεί την
εξίσωσή του με τους ευνοημένους. Δεν υπήρχε στο μυαλό του αυτή η επιπλέον
περιχαράκωση που σε εμποδίζει να δεις το όποιο καλό πρεσβεύει ο άλλος. Σήμερα γιατί
υπάρχει; αναρωτήθηκα. Τι μας κάνει να σφιχταγκαλιάζουμε μια ταυτότητα (σεξουαλική,
θρησκευτική, πολιτική, οποιαδήποτε…) τόσο έντονα﮲ λες και είναι το πετσί μας το ίδιο; Ή
ίσως το αλεξίσφαιρο γιλέκο μας…
Φαινομενικά είναι ένας κόσμος περισσότερο πλουραλιστικός. Λες να έχει σπάσει σε πολλά
κομμάτια που αρχίζουν να αυτονομούνται; Μήπως έπαψε να μας σκεπάζει κάτι
μεγαλύτερο; Μήπως ανάμεσα από τις πέτρες εξαφανίζεται το κονίαμα;
Θυμήθηκα τη βιβλική Βαβέλ όπου οι άνθρωποι αδυνατούσαν να καταλάβουν ο ένας τη
γλώσσα του άλλου. Στο μάθημα θρησκευτικών είχα κάποτε κάνει πλάκα μ` αυτό : «μάλλον,
ήταν πολύ απορροφημένοι με τον εαυτό τους» είχα πει, κερδίζοντας μια ωριαία
απομάκρυνση από την σχολική αίθουσα. (Βασικά έφταιγε ο τρόπος που το είπα αλλά και τα
μαζεμένα που μου είχε ο συγκεκριμένος εκπαιδευτικός).
Βγήκα στο μπαλκόνι μου και κοίταξα κάτω, την κάθετη οδό που οδηγούσε στην Πατησίων.
Την διέσχιζαν κάποιες ανθρώπινες φιγούρες και αναρωτήθηκα σε τι διέφεραν από τους
ομοίους τους που έκαναν το ίδιο πριν 30 ας πούμε χρόνια, στον ίδιο δρόμο.
Έδωσα μια γρήγορη απάντηση : Είναι περισσότερο ελεύθεροι να απορρίψουν ό,τι δεν τους
γουστάρει.
Ή να απορριφθούν, σκέφτηκα.
***
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΕΔΩ: Κώστας Ζαχαράκης
……………………….
Γίνετε μέλος της ομάδας μας “Βιβλίων Ορίζοντες” στο facebook πατώντας το παρακάτω σύνδεσμο
Βιβλίων Ορίζοντες
Επιμέλεια άρθρου : Καλλιόπη Γιακουμή
678
124
20