“Το δάκρυ της Μάντισσας”
Συγγραφέας Γιώτα Γουβέλη
Εκδόσεις Διόπτρα
Βρισκόμαστε στο 1836, στα χρόνια του Όθωνα και στο κακουργιοδικείο Μεσολογγίου, εκδικάζεται μια υπόθεσή δολοφονίας, μια υπόθεση πάθους που συντάραξε την τοπική κοινωνία εκείνης της εποχής. Η μοίρα, είναι για μένα ο αφανής κεντρικός ήρωας του βιβλίου. Προσωποποιημένη ως μάντισσα, μέσα από μια προφητεία, στοιχειώνει και κατευθύνει τις ζωές των ηρώων του βιβλίου, από την αρχή της ιστορίας μέχρι και τον επίλογο της.
Η Άννα, η ηρωίδα του βιβλίου, κόρη πλούσιας μεγαλοαστικής αθηναϊκής οικογένειας, μετά από μια άσχημη προσωπική της εμπειρία, αποφασίζει να απομακρυνθεί από το στενό της περιβάλλον και να αλλάξει τρόπο ζωής. Έτσι πηγαίνει ως δασκάλα σε ένα ορεινό χωριό της Ρούμελης και φιλοξενείται στο σπίτι του πρώην δασκάλου του χωρίου. Εκεί θα γνωριστεί με τα παιδιά του την Μαρίτσα και τον Νάσο.
Η Μαρίτσα είναι μια κοπέλα απαράμιλλης ομορφιάς που τραβάει σαν μαγνήτης όλα τα αρσενικά της περιοχής, είναι γεμάτη ορμή και πάθος για την ζωή, την χαρακτηρίζει η απλοϊκότητα των κοριτσιών της επαρχίας και μια απονήρευτη δεκτικότητα σε κάθε καινούργια εμπειρία. Η αφέλεια της αυτή όμως είναι άκρως επικίνδυνη τόσο γι αυτή όσο και για τους γύρω της και θα λειτουργήσει με τέτοιο τρόπο, που το θείο δώρο της ομορφιάς της θα ναι ταυτόχρονα και κατάρα …
Ο Νάσος είναι ένας νέος με χαρακτήρα σμιλεμένο και γαλουχημένο από τα ήθη της τότε κοινωνίας και πιστεύει πως η γυναίκα ως το πιο αδύναμο φύλο, είναι ταυτόχρονα και κατώτερη του ανδρικού. Επομένως χρειάζεται την επιστασία του σε ότι κάνει ακόμα και αν αυτό εκφράζεται με την μορφή μιας εντελώς καταπιεστικής για την ζωή των γυναικών προστασίας. Η γνωριμία του με την Άννα θα λειτουργήσει καταλυτικά γι αυτόν και θα ναι ο λόγος, που θα προσπαθήσει να δει τα πράγματα και τις καταστάσεις που μέχρι τώρα δεχόταν ως δεδομένες, με μια άλλη μάτια.. Μα θα τα καταφέρει;
Η Άννα θα προσαρμοστεί στην νέα της ζωή. Ο ερωτάς θα χτυπήσει την πόρτα της και εκείνη θα αφεθεί να την συνεπάρει…Θα αφεθεί μα δεν θα ξεχάσει ποτέ, την προφητεία μια γριάς μάντισσας. Μια προφητεία που ρίζωσε μέσα της και της φέρνει ανατριχίλα μα και φόβο.. Ο αγαπημένος της..θα την πληγώσει και ο θάνατος παραμονεύει και απειλεί..
Η Γιώτα Γουβέλη μέσα από μια σωστά δοσμένη ανάδρομη, στην αθηναϊκή κοινωνία του Όθωνα και με μια παραστατική και αντικειμενική απεικόνιση της ελληνικής επαρχίας του περασμένου αιώνα, μας δίνει μια ιστορία εξαιρετικά καλογραμμένη, με δομή σωστή, με περιγραφές γλαφυρές και με πλοκή σχεδιασμένη πολύ καλά. Παντρεύοντας ιδανικά την μυθοπλασία με τα πραγματικά γεγονότα, χωρίς να ξοδεύεται σε άσκοπες πληροφορίες και περιγραφές, καταφέρνει εύκολα μα τόσο περίτεχνα να ενεργοποιήσει την σκέψη του αναγνώστη της. Καταφέρνει να τον φέρει πρόσωπο με πρόσωπο με αλήθειες, νοοτροπίες και συμπεριφορές, που από τα βάθη των περασμένων χρόνων καταδυναστεύουν ζωές ακόμα και σήμερα και θέτει ερωτήματα, για το πόσο τελικά είναι προοδευτική και δημοκρατική, ισότιμη και ισόνομη η εξελικτική μας πορεία.
Το κείμενο της είναι μια περίτρανη απόδειξη της επιμελημένης ερευνάς που φαίνεται να έχει κάνει και της ιδιαίτερης προσοχής, που έχει δώσει στην απεικόνιση αλλοτινών καιρών και τόπων. Οι πληροφορίες αλλά και οι λεπτομέρειες στις περιγραφές της, χωρίς να κουράζουν, επιτρέπουν στον αναγνώστη να ταξιδέψει στον χωροχρόνο της ιστορίας της και να ζήσει τις εμπειρίες των ηρώων του βιβλίου σαν να ήταν ένας από αυτούς. Η παραστατικότητα και ο ρεαλισμός των πραγματολογικών στοιχείων, όσο και η νοοτροπία και η οπτική του τρόπου ζωής των ανθρώπων που ζούσαν τότε, ταυτίζουν και καθηλώνουν ακόμα και τον πιο απαιτητικό αναγνώστη.
Οι ήρωες της είναι άρτιοι, δοσμένοι με αναγνωρίσιμα και οικεία χαρακτηριστικά. Είναι ευάλωτοι και ευαίσθητοι, τρυφεροί μα και περήφανοι, δυνατοί και απόμακροι μα συνάμα και τόσο τρωτοί απέναντι στα χτυπήματα της μοίρας. Τα βιώματα τους αφήνουν έντονα το αποτύπωμα τους στην εξέλιξη της ζωής τους, διαμορφώνουν χαρακτήρες και καθοδηγούν την πορεία της. Μιας πορείας που μεταφέρει μηνύματα για τους αναγνώστες και παραδίδει μαθήματα ζωής. Τα κοινωνικά θέματα που προβάλλονται και χειρίζονται άψογα από την συγγραφέα, δημιουργούν προβληματισμούς και αφυπνίζουν.
Οι ανατροπές και η κλιμακούμενη ένταση εθίζουν ακόμα πιο πολύ τον αναγνώστη.
Το όλο σύνολο αυτού του συναρπαστικού βιβλίου, κατά την γνώμη μου, επιβάλλει μια λογοτεχνική υπόκλιση, μπροστά στην εξαιρετική δυνατότητα της πένα της κα. Γιώτας Γουβέλη.
Ύστερα από ένα τραυματικό βίωμα η Άννα, μια νεαρή κοπέλα της μεγαλοαστικής αθηναϊκής κοινωνίας στα χρόνια του Όθωνα, διορίζεται δασκάλα σε ένα ορεινό χωριό της Ρούμελης. Λίγο πριν από το ξεκίνημα της καινούριας της ζωής, συναντά μια ηλικιωμένη μάντισσα που την προειδοποιεί για τον θανάσιμο κίνδυνο που παραμονεύει στον τόπο προορισμού της. Ωστόσο, φτάνοντας στο σπίτι όπου θα φιλοξενηθεί, η νεαρή δασκάλα γίνεται δεκτή με θέρμη και ενθουσιασμό από την πεντάμορφη Μαρίτσα, η οποία ζει εκεί με τη θεία της και τον αυστηρό αδελφό της. Οι συνθήκες και τα ήθη του χωριού είναι πρωτόγνωρα και καταπιεστικά για την Αθηναία δασκάλα.
Σύντομα όμως θα ανακαλύψει πως, μέσα σ’ εκείνο το ασφυκτικό περιβάλλον, η δύναμη του ανθρώπινου πάθους βρίσκει τον τρόπο να τινάξει στον αέρα τις συμβατικότητες, τα ήθη, τη λογική, το δίκιο και, εντέλει, την ίδια τη ζωή.
Μια θρυλική υπόθεση πάθους και φονικού, που ενέπνευσε ποιητές και συγγραφείς του προηγούμενου αιώνα και εκδικάστηκε στο Κακουργιοδικείο Μεσολογγίου. Η δικογραφία φυλασσόταν μέχρι το 1957 στο Εφετείο Πατρών, οπότε και εξαφανίστηκε μυστηριωδώς.
Λίγα λόγια για την συγγραφέα