Η άποψη της Καλλιόπης Γιακουμή για το βιβλίο“Ένας Τούρκος στο σαλόνι μου” είναι ο τίτλος του καινούργιου μυθιστορήματος της Ρούλας Σαμαϊλίδου-Βάκου, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μιχάλη Σιδέρη. Ένα μυθιστόρημα που μας ταξιδεύει στην Κωνσταντινούπολη και στη Λήμνο της δεκαετίας του ’80 και στο Αϊδίνι του ’22.
Αϊδίνι 1922, μια δύσκολη εποχή, με σκληρό απόηχο γεμάτο πόνο, θάνατο, ξεριζωμό, θυσία. Γεγονότα που λίγο ή πολύ γνωρίζουμε για αυτά, γεγονότα που συγκλόνισαν τον ελληνισμό και άλλαξαν με δραματικό τρόπο την ιστορία του, γεγονότα που έφεραν δυο λαούς αντιμέτωπους, σπέρνοντας ανάμεσα τους την εκδίκηση, τον φανατισμό, το μίσος, την έχθρα. Ξεκινώντας λοιπόν από τον τίτλο του βιβλίου, νιώθω πως η συγγραφέας με αυτό τον τρόπο παίρνει θέση. Η ιστορία που θα μας αφηγηθεί δεν είναι από την πλευρά των νικητών, αλλά ούτε με την πλευρά των χαμένων, που τα πολίτικα συμφέροντα τους οδήγησαν σε αυτή την καταστροφή.. Είναι με την πλευρά όλων των αθώων ανθρώπων, που παρά την θέληση τους ήρθαν αντιμέτωποι με τις αποφασίσεις των “μεγάλων”, που πλήρωσαν με προσωπικό κόστος ακόμα και με την ζωή τους, πολιτικές σκοπιμότητες, που οι συνέπειες τους έχουν αντίκτυπο ακόμα και σήμερα, που εκδιώχθηκαν, που πόνεσαν, που θυσίασαν, που λαβωμένοι προσπαθούσαν όλη τους την ζωή, να κλείσουν πληγές που χάραξαν ανεξίτηλα τα σημάδια τους στις μνήμες και στις καρδιές τους.
Από την πρώτη στιγμή λοιπόν, αυτή η “ματιά” της συγγραφέως, με συγκίνησε και κέρδισε το ενδιαφέρον μου. Μυθιστορήματα για την συγκεκριμένη περίοδο έχουν γραφτεί πολλά.. ήθελα έναν διαφορετικό τρόπο προσέγγισης και το βιβλίο “Ένας Τούρκος στο σαλόνι μου”, μου τον έδωσε..
Το μυθιστόρημα αυτό έχει ένα πολύ σημαντικό στοιχείο που το χαρακτηρίζει. Είναι βασισμένο σε αληθινά γεγονότα. Βασίζεται σε μια ιστορική πραγματικότητα που δεν του αφαιρεί τίποτε από τη γοητεία του, αντίθετα δίνει άλλη αξία στην αφήγηση και τη μυθοπλασία, αφού ο μύθος πατάει γερά στη βιωμένη πια αλήθεια.
Ο Τούρκος γιατρός Τζεμάλ Γκιοκτσέν, γιατρός στο νοσοκομείο Μπαλουκλί, κληρονομεί το σπίτι του αγαπημένου του παππού και πιστός στην υπόσχεση που του έδωσε πριν πεθάνει, ξεκινά την ανακαίνιση του χωρίς να υποψιάζεται καν, το μυστικό που κρατά καλά φυλαγμένο στα σπλάχνα του, αυτό το σπίτι. Ένα εύρημα σε μια κρύπτη του σπιτιού θα γίνει η αιτία για μια σειρά αποκαλύψεων, που στην αρχή τον μπερδεύουν. Στην πορεία του θυμίζουν γεγονότα και στο τέλος τον συγκλονίζουν.. Αποφασίζει να βρει την άκρη και να ψάξει την αλήθεια. Η έρευνα του, τον φέρνει αντιμέτωπο με μια συγκινητική ιστορία αγάπης και πολέμου, μια ιστορία που η δύναμη της τον συγκλονίζει και παρασυρόμενος από την δίνη των γεγονότων, μα και του ίδιου του έρωτα, αρχίζει να την ακολουθεί βήμα, βήμα.. από την αρχή, αποφασισμένος να φτάσει μέχρι το τέλος. Μαζί του και εμείς, γοητευμένοι από την ιστορία και από την μυστηριακή ατμόσφαιρα που αποπνέει, τον ακολουθούμε ξέπνοα.. Στην πορεία της αναζήτησης μας συναντάμε τον δεκανέα Μενέλαο Χατζόγλου ή Χατζόπουλο, ο οποίος αναφέρεται ως αγνοούμενος..μα τι σχέση έχει αυτός ο άνθρωπος με τον παππού Μεχμέτ και πως συνδέεται με την ανακάλυψη του Τζεμάλ.. Γιατί ο Τζεμάλ παθιάζεται με αυτόν τον γρίφο και αποζητά παθιασμένα την λύση του;
Η Ρούλα Σαμαϊλίδου-Βάκου αποφασίζει να μας τα πει όλα, μέσα από τις σελίδες του βιβλίου της. Απλώνει το χέρι, μας βοηθά να επιβιβαστούμε στο καράβι “Ένας Τούρκος στο σαλόνι μου”, χαράζει την πορεία και ένα συναρπαστικό ταξίδι ξεκινά.
Ας αρχίσουμε λοιπόν από το αυτονόητο, για μένα τουλάχιστον..Κάθε καινούργιο βιβλίο της Ρούλας Σαμαϊλίδου-Βάκου, αποτελεί μια νέα έκπληξη, χωρίς να χάνει τα κύρια χαρακτηριστικά της γραφής της, καταφέρνει να ξαφνιάζει ευχάριστα τους αναγνώστες της, ειδικά αυτούς που την ακολουθούν, με τα θέματα που επιλεγεί και με τον τρόπο που τα προσεγγίζει και τα περιγράφει. Το αποτέλεσμα όλων αυτών, είναι κάθε φορά ένα αισθητικά καλογραμμένο έργο, ένα έργο από το οποίο ότι εξάγεται είναι αληθινά συγκλονιστικό. Πρέπει, λοιπόν, να αντιληφθούμε και να παραδεχτούμε όχι τόσο το μέγεθος της έκπληξης, αλλά την ποιότητά της, την αναγνωστική προσαρμογή που αποδεικνύεται σε κάθε κείμενο της, καθώς και την εντιμότητα της, αυτό ακριβώς να επιδιώκει σε κάθε της βιβλίο. Να σταθούμε στα μηνύματα που στέλνει ωθώντας σταθερά και διακριτικά τον αναγνώστη της, σε δικά του συμπεράσματα και σκέψεις, που τον οδηγούν μπροστά σε αλήθειες, σε παραδοχές που ίσως πληγώνουν, μα και σε λαθεμένες αντιλήψεις που πρέπει να καταρριφθούν. Η περιγραφική της δεινότητα κάνει τον αναγνώστη να στέκεται με δέος μπροστά σε μια εξαιρετική συλλογή που περικλείει, εικόνες, σκέψεις, απόψεις, συναισθήματα. Η συγγραφική εμπειρία και μαεστρία της Ρούλας Σαμαϊλίδου-Βάκου, είναι ικανές να γεμίσουν τις εικόνες με λόγια, και αντίστροφα. Οι λέξεις που χρησιμοποιεί ταιριάζουν με τα πλάνα, τις σκηνές, τα γεγονότα, τους χαρακτήρες και μπορεί αβίαστα να χρωματίζει όχι μόνο με χρώματα, όχι μόνο με ήχους, όχι μόνο με ψιθύρους, αλλά παράλληλα και με κραυγές τα κείμενα της.
Η συγγραφέας χτίζει επιμελώς τα προφίλ των ηρώων της. Στήνει εντέχνως τα ψυχογραφικά κάδρα τους και κάνει τον αναγνώστη συμμέτοχο, συνένοχο, δίνοντας του το περιθώριο, να βάλει τις δικές τους πινελιές σε αυτό που επιδιώκει να του προσφέρει. Έτσι του επιτρέπει να μπει βαθιά στον ψυχικό κόσμο κάθε ήρωα ή ηρωίδας, να μετρά τα αισθήματά του, το τι σκέφτεται ανά πάσα στιγμή, το τι κρύβει από τους άλλους, ίσως και από τον ίδιο του τον εαυτό, το τι νοσταλγεί, πενθεί, υπομένει.. Ο αναγνώστης έτσι μπορεί να υποψιάζεται χωρίς να είναι σίγουρος, να ψυχανεμίζεται, με δυο λόγια, τις συνέπειες των πράξεών τους και απογυμνωμένος από κάθε αντίδραση, δέχεται τα λογοτεχνικά πυρά και βέλη της συγγραφέως με προσμονή και εντελώς ανυποψίαστα, για την ανατροπή που τον περιμένει και που τόσο εμβληματικά έχει στήσει για εκείνον η συγγραφέας.
Η γλώσσα ρέει αβίαστα χωρίς να δυσκολεύει με δυσνόητες έννοιες τον αναγνώστη. Τα πρόσωπα καθένα με την ιστορία του, τα περιγράμματα τους σαφή και οικεία.. Η συγγραφέας, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, βρίσκει την ευκαιρία να διανθίσει την αφήγησή της και με άλλες αναδρομές, ιστορικές, μυθολογικές, οι οποίες παρέχουν πληροφορίες που εξυπηρετούν την πλοκή της ιστορίας, χωρίς όμως να βαραίνουν την αφήγηση. Ο κόσμος της, είναι ο κόσμος των απλών, καθημερινών ανθρώπων που ζούνε καθημερινές ζωές και… κρύβουν λίγο ή πολύ καθημερινά πάθη και μυστικά.
Άρα η Ρούλα Σαμαϊλίδου-Βάκου δημιουργεί, χρησιμοποιώντας όλα τα όπλα από την συγγραφική της φαρέτρα, που την χρίζουν εξαιρετική αντιπρόσωπο της λογοτεχνίας, ένα άρτιο και καλοδουλεμένο βιβλίο, που εμπεριέχει πολλή και συνεπή δημιουργική επιμονή, μεγάλη συναισθηματική ένταση, τέλεια εικαστική απόδοση, εν κατακλείδι παραδίδει στον αναγνώστη ένα κείμενο με λαμπρή εκφραστική καταγραφή, αρετές που δύσκολα συναντώνται και ακόμα πιο δύσκολα ξεπερνιούνται..
Ένα βιβλίο που εύκολα και δίκαια μπορεί να χαρακτηριστεί ως ύμνος στη φιλία και την αγάπη ανάμεσα σε δυο λαούς. Τον Ελληνικό και τον Τουρκικό, που από την μια μας χωρίζουν τόσα πολλά, μα από την άλλη, μας ενώνουν περισσότερα!
Ένα μυθιστόρημα πολυπρόσωπο και πολυσήμαντο. Με πολλούς τρόπους μπορεί να διαβαστεί, ως πολιτικό σχόλιο, ως κοινωνική καταγραφή, ως ύμνος στην αγάπη..Εγώ επέλεξα να μην του αποδώσω καμιά ταμπέλα, μιας και το βιβλίο αυτό σημάδεψε και πέτυχε διάνα και στην καρδιά, μα και στον νου μου.
Είμαι σίγουρη πως το ίδιο θα κάνει και σε σας αρκεί να το επιλέξετε.
.
Θρονιασμένη στην πολυθρόνα της, έσερνε το βλέμμα της διερευνητικά και επίμονα από τον έναν στον άλλον με ύφος ανερμήνευτο. Ένα μυθιστόρημα που μας ταξιδεύει στην Κωνσταντινούπολη και στη Λήμνο της δεκαετίας του ’80, στο Αϊδίνι του ’22. Ένα εύρημα ωθεί τον Τούρκο γιατρό Τζεμάλ Γκιοκτσέν να λύσει τον γρίφο και να μάθει την αλήθεια, γιατί για εκείνον “το παρελθόν καθορίζει το παρόν”. Πόσο επηρεάζει τη ζωή μας η κρίση του κόσμου;
Ρούλα Σαμαϊλίδου
Η Ρούλα Σαμαϊλίδου γεννήθηκε στη Μύρινα της Λήμνου.
Αποφοίτησε από την Αρσάκειο Παιδαγωγική Ακαδημία Αθηνών και στη συνέχεια εργάστηκε σε τράπεζα. Είναι παντρεμένη και έχει δύο κόρες. Τα τελευταία χρόνια ζει στη Σπάρτη. Στο έργο της πραγματεύεται θέματα που έχουν να κάνουν με παλαιότερες εποχές, μεταφέροντας την πλοκή στο γενέθλιο νησί της.
Έως σήμερα έχουν δημοσιευθεί έργα της σε διάφορες εφημερίδες και περιοδικά και έχουν εκδοθεί τα βιβλία της:
Χρόνια οργής και Τα κεντημένα γοβάκια από τις Εκδόσεις Ιδιομορφή,
Τα παραμύθια της γιαγιάς από τις Εκδόσεις Λογότυπος,
καθώς και τα Πέρα από το νησί, Η γειτονιά των Ονείρων, Το στίγμα και Άρωμα Ρεζεντάς από τις Εκδόσεις Μιχάλη Σιδέρη.
Βρείτε το βιβλίο εδώ…
.
678
124
20