Τα Χριστούγεννα σε όλον τον κόσμο!

Τα Χριστούγεννα είναι μια παγκόσμια γιορτή. Ωστόσο, γιορτάζεται διαφορετικά από χώρα σε χώρα, ανάλογα με το κλίμα, την ιστορία ή τη νοοτροπία του κάθε λαού. Δεν στολίζουν όλοι χριστουγεννιάτικο δέντρο ούτε τρώνε γαλοπούλα.

Στη Νορβηγία αφήνουν μια γαβάθα χυλό, το λεγόμενο «nisse» στη σιταποθήκη για να φάει ο καλικάντζαρος που προστατεύει το κτήμα τους, ενώ αφού στολίσουν το χριστουγεννιάτικο δέντρο πιάνονται όλοι χέρι-χέρι γύρω από αυτό και τραγουδούν τρία χριστουγεννιάτικα τραγούδια.

Στη Νορβηγία αφήνουν μια γαβάθα χυλό στη σιταποθήκη

Στην Κένυα, λόγω του κλίματος τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά: το χριστουγεννιάτικο γεύμα θυμίζει καλοκαιρινή ημέρα χαλάρωσης, αφού αντί να φάνε γαλοπούλα κάνουν μπάρμπεκιου στον κήπο. Μάλιστα, εκεί στολίζουν τις εκκλησίες με μπαλόνια, λουλούδια και κορδέλες.

Στη Μ.Βρετανία τα παιδιά δεν ταχυδρομούν το γράμμα τους στον Father Christmas. Το ρίχνουν στη φωτιά στο τζάκι ώστε να ανέβει από την καμινάδα για να ταξιδέψει ως το Βόρειο Πόλο. Αν το γράμμα καεί αμέσως πρέπει να το ξαναγράψουν.

Η ευχή στα σουηδικά είναι εύκολη, “God Jul”, και οι χριστουγεννιάτικοι εορτασμοί ξεκινούν την ημέρα της Αγίας Λουκίας, με την ανάλογη τελετή: πριν το ξημέρωμα της 13ης Δεκεμβρίου, η μεγαλύτερη κόρη της οικογένειας φοράει ένα άσπρο φόρεμα με κόκκινη φαρδιά ζώνη, στέμμα φτιαγμένο από φύλλα, το οποίο επάνω του έχει αναμμένα κεριά και ξυπνάει τους γονείς της προσφέροντάς τους καφέ και ψωμάκια. Παρ’ όλο που το έθιμο αυτό έχει ρίζες πίσω στον 4ο αιώνα, αποτελεί σχετικά πρόσφατη παράδοση στη Σουηδία και συμβολίζει την επιστροφή του αστεριού. Την ημέρα των Χριστουγέννων, οι εκκλησίες παντού φωτίζονται από κεριά, ενώ τα χριστουγεννιάτικα δέντρα στολίζονται 2 μέρες νωρίτερα.

Οι Σουηδοί μπαίνουν στο κλίμα από νωρίς, από την ημέρα της Αγίας Λουκίας

Στη Φινλανδία, μετά τη Χριστουγεννιάτικη λειτουργία, ο κόσμος επισκέπτεται τους νεκρούς του στο νεκροταφείο κρατώντας αναμμένα κεριά. Πριν από την επίσκεψη του Άη Βασίλη δεν παραλείπουν βέβαια να κάνουν και μια σάουνα.
Τα «Καλά Χριστούγεννα» στα φινλανδικά είναι “Hyvaa Joulua” και οι άνθρωποι εκεί περνούν πολύ χρόνο στην κουζίνα προκειμένου να ετοιμαστούν για τις γιορτινές ημέρες. Τα στολισμένα έλατα είναι ανάμεσα στις χριστουγεννιάτικες παραδόσεις των Φιλανδών, οι οποίοι τα στολίζουν συνήθως την παραμονή, με χάρτινες σημαίες, κεριά, φρούτα και πούλιες, ενώ ένα ακόμη έθιμο είναι να αφήνουν σπόρους και καρπούς για τα πουλιά στον κήπο τους, με πολλούς μάλιστα να μην ξεκινούν το χριστουγεννιάτικο γεύμα αν τα πουλιά δεν έχουν φάει. Τα δώρα ανταλλάσσονται πριν ή μετά το βραδινό και το κρέμασμα της… κάλτσας στο τζάκι δεν λείπει από τα έθιμά τους.

Στη Φινλανδία αν δεν φάνε τα πουλιά, δεν ξεκινούν το γεύμα τους

Στην Ουκρανία ο Παγωμένος Πατέρας φθάνει με το έλκηθρο το οποίο σέρνουν μόνο τρεις τάρανδοι, ενώ τον συνοδεύει και ένα κοριτσάκι, το Κορίτσι-Νιφάδα που φορά ένα λαμπερό μπλε κοστούμι με λευκή γούνα και ένα στέμμα που έχει το σχήμα μιας νιφάδας χιονιού.

H Strega Buffana

Στην Ιταλία δεν υπάρχει Άη Βασίλης αλλά η Strega Buffana η οποία πετά πάνω από την Ιταλία με μια σκούπα και μοιράζει δώρα στα καλά παιδιά και κάρβουνο στα άτακτα παιδιά. Μια άλλη ιταλική παράδοση είναι να δίνουν ένα σακουλάκι ξερές φακές στους φίλους τους για να φτιάξουν σούπα. Το φαγητό αυτό τους θυμίζει τις δύσκολες και φτωχές εποχές και την τρώνε για να έχουν τύχη το Νέο Έτος.“Buon Natale” είναι η ευχή που πρέπει να δώσετε στους Ιταλούς τα Χριστούγεννα, οι εορτασμοί των οποίων ξεκινούν 8 ημέρες νωρίτερα και διαρκούν 3 εβδομάδες. Η περίοδος αυτή ονομάζεται Novena, κατά τη διάρκεια της οποία τα παιδιά ντύνονται βοσκοί, παίζουν μουσικά όργανα, τραγουδούν και λένε ποιήματα. Όπως συμβαίνει και με τα κάλαντα στην Ελλάδα, έτσι κι εκεί τα παιδιά πηγαίνουν από σπίτι σε σπίτι για να διασκεδάσουν τους ανθρώπους και σαν αντάλλαγμα παίρνουν λίγα χρήματα. Μια άλλη σημαντική ημερομηνία των εορτών είναι η 6η Ιανουαρίου κατά την οποία καταφθάνει τη νύκτα (μεταξύ 5-6 Ιανουαρίου) η διάσημη Befana η παλιά καλή και φτωχή μάγισσα, έρχεται και τρώει καρύδια και μπισκότα που της άφησαν τα παιδιά και πριν πετάξει μακριά, τους αφήνει δώρα μέσα στις κάλτσες των δώρων, κάρβουνα για τα άτακτα παιδιά και γλυκά και παιχνίδια για τα φρόνιμα.

Στη Νέα Ζηλανδία, τα Χριστούγεννα έρχονται στη μέση του καλοκαιριού. Παραδοσιακά, οι οικογένειες γιορτάζουν τα Χριστούγεννα στην παραλία. Και στην Αυστραλία, μετά το χριστουγεννιάτικο γεύμα, όλοι πηγαίνουν μια βόλτα στην παραλία ή πάνε για ένα παιχνίδι κρίκετ. Το αστείο είναι πως το έλκηθρο του Άη Βασίλη δεν το σέρνουν τάρανδοι, αλλά οχτώ καγκουρό.

Στην Αυστραλία το έλκηθρο το σέρνουν καγκουρό

Στη Χαβάη, ο Άη Βασίλης δεν χρησιμοποιεί έλκηθρο αλλά ένα κανό. Οι Χαβανέζοι, αφού φάνε χοιρινό, σούπα νουντλ και σολωμό, γλεντούν με κιθάρες και γιουκαλίλι τραγουδώντας τις χριστουγεννιάτικες μελωδίες με χαβανέζικο ρυθμό. Στη συνέχεια, τα παιδιά πηγαίνουν στην παραλία για να δοκιμάσουν το Wind-surf που πήραν για δώρο.

Στη Χαβάη, ο Άη Βασίλης μοιράζει τα δώρα με κανό και φοράει κοντά παντελόνια

Στην Ιαπωνία, τα Χριστούγεννα δεν αποτελούν επίσημη γιορτή αφού μόνο το 1% του πληθυσμού της είναι Χριστιανοί. Ωστόσο, οι Ιάπωνες έμαθαν τα Χριστούγεννα από τους δυτικούς και πλέον τρώνε και εκείνοι γαλοπούλα και στολίζουν χριστουγεννιάτικο δέντρο.
Τα δώρα όμως τους τα φέρνει ο Hoteiosho, μια θεότητα του ιαπωνικού πάνθεον. Πώς ξέρει ποια παιδιά ήταν καλά και ποια όχι;
χει μάτια και στο πίσω μέρος του κεφαλιού και τα βλέπει όλα.
Τα δώρα στην Ιαπωνία τα φέρνει ο Hoteiosho…

Αν γιορτάζατε Χριστούγεννα στη Ρωσία, θα ευχόσασταν σε όλους “Pozdrevlyayu s Novym Godom i Rozhdestvom” και θα ζούσατε τους παραδοσιακούς ρώσικους εορτασμούς που περιλαμβάνουν νηστεία 39 ημερών μέχρι την παραμονή Χριστουγέννων, που γιορτάζεται στις 6 Ιανουαρίου. Το γιορτινό γεύμα τους αποτελείται από… 12 πιάτα προς τιμήν των 12 Αποστόλων και την ημέρα των Χριστουγέννων πηγαίνουν στην εκκλησία τραγουδώντας χριστουγεννιάτικα κάλαντα και ύμνους. Κι όσον αφορά τα παιδιά… υπάρχει η παραδοσιακή φιγούρα του Ded Moroz, ο οποίος, ως κάτι ανάλογο του Άη Βασίλη, τους μοιράζει δώρα μαζί με την εγγονή του, την Snegurochka.

Το γιορτινό γεύμα των Ρώσων αποτελείται από… 12 πιάτα προς τιμήν των 12 Αποστόλων

Τα Χριστούγεννα στη Γαλλία αποτελούν την εορταστική κορύφωση του έτους. Ειδικά η “Πόλη του Φωτός”, το Παρίσι, για 2 μήνες από το Νοέμβριο μέχρι τον Ιανουάριο, κυριολεκτικά αστράφτει! Την παραμονή των Χριστουγέννων όλη η οικογένεια συγκεντρώνεται για ένα ολοκληρωμένο χριστουγεννιάτικο δείπνο. Ο Père Noël, ο κατά τους Γάλλους Άγιος Βασίλης, δίνει τα δώρα του στα παιδιά το βράδυ μεταξύ 24ης και 2ης 5 Δεκεμβρίου. Μεγάλη σημασία στους εορτασμούς των Χριστουγέννων έχουν οι γαστρονομικές απολαύσεις. Το παραδοσιακό εορταστικό τραπέζι, το “Reveillon” (ρεβεγιόν) αποτελείται από μια εντυπωσιακή ποικιλία διαφορετικών πιάτων.
Οι Γάλλοι φτιάχνουν ένα παραδοσιακό κέικ στο σχήμα κούτσουρου, το οποίο ονομάζεται “χριστουγεννιάτικος κορμός”.Οι Γάλλοι χρησιμοποιούν και αυτοί τα αλεξανδρινά (αποκαλούν τα γνωστά κόκκινα λουλούδια Etoiles de Noël: “Αστέρια των Χριστουγέννων”)

Τα Χριστούγεννα στις Φιλιππίνες, η ευχή που θα ακούσετε είναι “ Maligayang Pasko” και οι εορτασμοί ξεκινούν 9 μέρες πριν τα Χριστούγεννα με τη θεία λειτουργία, η οποία επικεντρώνεται στη γέννηση του Ιησού. Κάθε χρόνο, την παραμονή των Χριστουγέννων, πραγματοποιείται η πομπή Panunuluyan, μια παράδοση κατά την οποία ένα επιλεγμένο ζευγάρι αναπαριστά τη βιβλική ιστορία του Ιωσήφ και της Μαρίας, στην αναζήτησή τους για καταφύγιο. Προκειμένου να την παρακολουθήσουν όλοι, η λειτουργία την ημέρα των Χριστουγέννων γίνεται κάθε μία ώρα.

Στις Φιλιππίνες οι εορτασμοί ξεκινούν 9 μέρες πριν τα Χριστούγεννα Στη Δανία την περίοδο πριν από τα Χριστούγεννα φτιάχνονται πολλά χειροποίητα στολίδια για τη διακόσμηση των σπιτιών. Οι περισσότερες οικογένειες φτιάχνουν μόνες τους το παραδοσιακό Αλεξανδριανό στεφάνι με τέσσερα κεριά που συμβολίζουν τις τέσσερις Κυριακές μέχρι την ημέρα των Χριστουγέννων.Εκτός από το στεφάνι για τη σύνθεση του οποίου χρησιμοποιούνται μικρά κόκκινα ή μπεζ Αλεξανδριανά, κλαδιά και λαμπερά στολίδια υπάρχει και το «έθιμο του κεριού» που είναι ιδιαίτερα αγαπητό στα παιδιά και χρησιμεύει σαν ημερολόγιο. Κάθε παιδί έχει ένα κερί το οποίο χωρίζεται με οριζόντιες γραμμές ή νούμερα στις μέρες που αντιστοιχούν μέχρι τα Χριστούγεννα. Κάθε μέρα το κερί ανάβεται μέχρι να πλησιάσει η επόμενη γραμμή. Έτσι φθάνει η μέρα που θα πάρει και το δώρο του.Η περίοδος των Χριστουγέννων στη Δανία συνοδεύεται και από τα απαραίτητα και πολύ σκανταλιάρικα καλικαντζαράκια τα «Julenisser». Η παραμονή των Χριστουγέννων γιορτάζεται με το παραδοσιακό τραπέζι μεταξύ των συγγενών. Ένα μεγάλο αμύγδαλο κρύβεται μέσα στο δανέζικο γλυκό. Ο τυχερός που θα το βρει ανταμείβεται με το λεγόμενο «δώρο του αμύγδαλου» Η Χριστουγεννιάτικη περίοδος ξεκινάει στην Ισπανία με τη μεγάλη κλήρωση της 22ης Δεκεμβρίου. Για τους Ισπανούς τα Χριστούγεννα είναι η πιο σημαντική εορτή του χρόνου και ακολουθείται από την Πρωτοχρονιά, η οποία ονομάζεται «Noche Vieja», και την 6η Ιανουαρίου την «Dia de Reyes». Ο διάσημος πετεινός Misa del Gallo υπενθυμίζει τον αλέκτορα που σύμφωνα με τη παράδοση, ήταν ο πρώτος που ανακοίνωσε το χαρμόσυνο μήνυμα της Γέννησης του Ιησού. Στις 5 Ιανουαρίου στη διάρκεια μιας μεγάλης παρέλασης που ονομάζεται «Cabalgata de Reyes», άνθρωποι ντυμένοι σαν τους Τρεις Μάγους και άλλες μορφές της Θρησκείας πετάνε γλυκά στα παιδιά. Η εορταστική περίοδος ολοκληρώνεται στις 6 Ιανουαρίου την μέρα των Θεοφανίων κατά τη διάρκεια της οποίας οι Τρεις Μάγοι φέρνουν τα δώρα στα παιδιά, πάντα σύμφωνα με την παράδοση. Επίσης την ημέρα των Χριστουγέννων οι Ισπανοί βουτούν στα παγωμένα νερά της Βαρκελώνης. Επίσης ένα έθιμο λέει πως οι κορμοί δέντρων έχουν πόδια, κόκκινη μύτη και καπέλο. Μπορεί να μοιάζει αστείο αλλά αυτό το έθιμο έχει τις ρίζες του σε έναν παλιό μύθο της Καταλονίας. Κάθε 8 Δεκεμβρίου τα σπίτια γεμίζουν με αυτούς τους κορμούς και οι Ισπανοί του αφήνουν φαγητό κάθε βράδυ, καθώς και κουβέρτα μη τυχόν και κρυώσουν. Όταν τα παιδιά δεν κοιτάνε, οι γονείς κρύβουν τα δώρα κάτω από την κουβέρτα, αφού σύμφωνα με το έθιμο, το δέντρο είναι ιερό και έχει μέσα δώρα. Το καλύτερο για το τέλος! Στην Ελλάδα τα Χριστούγεννα είναι μια από τις μεγαλύτερες Θρησκευτικές εορτές των Ελλήνων. Η ευχή «Καλές γιορτές» είναι από τις πιο χαρακτηριστικές κατά τη περίοδο πριν και μετά τα Χριστούγεννα μέχρι και τη γιορτή του Αγίου Ιωάννη. Η παράδοση αναφέρει πως την παραμονή των Χριστουγέννων οι καλικάντζαροι ανεβαίνουν στη γη, λίγο πριν καταφέρουν να κόψουν το δέντρο της και παραμένουν μέχρι την ημέρα των Θεοφανείων όπου φεύγουν γιατί φοβόνται τον αγιασμό. Το έθιμο του ποδαρικού είναι ένα πανάρχαιο έθιμο που διατηρήθηκε και στα χριστιανικά χρόνια λόγω της συμβολικής του σημασίας. Καθώς αλλάζει ο χρόνος, όλη η οικογένεια βγαίνει έξω απο το σπίτι. Ένα άτομο της οικογένειας (συνήθως το παιδί) μπαίνει πρώτο στο σπίτι με το δεξί πόδι για να φέρει καλοτυχία. Άλλο ένα πολύ παλιό έθιμο του λαού μας είναι το «σπάσιμο του ροδιού». Το έθιμο αυτό ξεκίνησε από την Πελοπόννησο. Μπαίνοντας μέσα , με το δεξί πόδι, σπάει το ρόδι πίσω από την εξώπορτα για να πεταχτούν οι ρώγες του παντού και ταυτόχρονα λέει: «με υγεία, ευτυχία και χαρά το νέο έτος κι όσες ρώγες έχει το ρόδι , τόσες λίρες να έχει η τσέπη μας όλη τη χρονιά.». Έθιμο πανάρχαιο της ναυτικής πατρίδας μας μαζί με τα κάλαντα, τα χριστουγεννιάτικα τραγούδια, τα γλυκίσματα, τα δώρα και την λειτουργία στην εκκλησία, το καραβάκι σηματοδοτεί κι αυτό τις γιορτινές μέρες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς. Το ελληνικό στολισμένο καραβάκι αποτελεί παράδοση των παλαιών εποχών της χώρας μας, που τα παιδιά με αγάπη, χαρά και δημιουργικό νου κατασκεύαζαν τα παιχνίδια τους. Αποτελούσε, όμως, και ένα είδος τιμής και καλωσορίσματος στους ναυτικούς, που επέστρεφαν από τα ταξίδια τους. Μέχρι και πριν από 50 περίπου χρόνια, δηλαδή έως και την πρώτη μεταπολεμική δεκαετία, συναντούσαμε το καραβάκι σε πολλά ελληνικά σπίτια και στα χέρια των παιδιών που έλεγαν τα κάλαντα. Η πίτα που ετοιμάζεται με τον ερχομό του νέου έτους, η Βασιλόπιτα, περιέχει ένα «φλουρί», που σύμφωνα με την παράδοση, θα φέρει καλή τύχη σ΄ αυτόν που θα το βρει. Στα δε Θεοφάνια, που εορτάζεται η Βάπτιση του Χριστού, καθαγιάζονται τα ύδατα με ρίψεις του «σταυρού» στο υγρό στοιχείο και ανέλκυσή του από κολυμβητές, με αγιασμό των σπιτιών από ιερείς και με ιδιαίτερα κατά τόπο έθιμα.   ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΑΡΘΡΟΥ: ΚΑΛΛΙΟΠΗ ΓΙΑΚΟΥΜΗ