8.1 C
Greece
25 Οκτωβρίου, 2024
ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ ΟΙ ΣΤΗΛΕΣ ΜΑΣ

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ 01-10-2020

“ΓΕΓΟΝΟΤΑ…” σαν σήμερα στους… “Βιβλίων ορίζοντες”

Πέμπτη 01 Οκτωβρίου 2020

Aνατολή Ήλιου: 07:18  Δύση Ήλιου: 19:10

***

ΓΕΓΟΝΟΤΑ…

  • 331 π.Χ. – Ο Αλέξανδρος ο Μέγας νικά τον Δαρείο Γ΄ της Περσίας στη μάχη των Γαυγαμήλων.
  • 366 – Εκλέγεται ο Πάπας Δάμασος Α΄.
  • 959 – Ο Έντγκαρ Α΄ ο Ειρηνικός γίνεται βασιλιάς της Αγγλίας.
  • 965 – Εκλέγεται ο Πάπας Ιωάννης ΙΓ΄.
  • 1553 – Στέψη της βασίλισσας Μαρίας Α΄ της Αγγλίας.

Maria Tudor1.jpg

  • 1730 – Ο Αχμέτ Γ΄ αναγκάζεται να εγκαταλείψει το θρόνο.
  • 1791 – Πρώτη σύνοδος της Γαλλικής Νομοθετικής Συνέλευσης.
  • 1795 – Η επαναστατική Γαλλία προσαρτά τις Αυστριακές Κάτω Χώρες (σημερινό Βέλγιο).
  • 1800 – Η Ισπανία παραχωρεί τη Λουιζιάνα στη Γαλλία με την Τρίτη Συνθήκη του Σαν Ιντελφόνσο.
  • 1811 – Το πρώτο ατμόπλοιο που πλέει στον ποταμό Μισσισσιππή φτάνει στη Νέα Ορλεάνη.
  • 1827 – Ρωσοπερσικός πόλεμος (1826-1828): Ο ρωσικός στρατός με επικεφαλής τον Ιβάν Πασκέβιτς καταλαμβάνει το Γερεβάν, τερματίζοντας μία χιλιετία μουσουλμανικής κυριαρχίας στην Αρμενία.
  • 1829 – Ιδρύεται το Νοτιοαφρικανικό Κολλέγιο στο Κέιπ Τάουν της Νότιας Αφρικής.
  • 1843 – Εκδίδεται στο Λονδίνο η εφημερίδα News of the World.
  • 1861 – Κυκλοφορούν τα πρώτα ελληνικά γραμματόσημα, με παράσταση της κεφαλής του Ερμή, τα οποία τυπώθηκαν στο Παρίσι.
  • 1873 – Εκδίδεται η Εφημερίς του Δημήτριου Κορομηλά, η πρώτη καθημερινή εφημερίδα της Αθήνας.
το φύλλο της 1ης Ιανουαρίου 1898
  • 1887 – Η Βρετανική Αυτοκρατορία κατακτά το Βαλουχιστάν.
  • 1890 – Το Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών ιδρύει το Εθνικό πάρκο Γιοσέμιτι.
  • 1891 – Ανοίγει τις πύλες του το Πανεπιστήμιο Στάνφορντ στην Καλιφόρνια.
  • 1898 – Ιδρύεται το Πανεπιστήμιο Οικονομικών και Διοίκησης Επιχειρήσεων της Βιέννης με το όνομα K.U.K. Exportakademie.
  • 1898 – Κυκλοφορεί η Ποδηλατική και Αθλητική Επιθεώρησις της Ανατολής, το πρώτο αθλητικό έντυπο στην Ελλάδα, έκδοση του Ποδηλατικού Συλλόγου Αθηνών, πρόεδρος του οποίου είναι ο Μιλτιάδης Νεγρεπόντης.
  • 1903 – Μπέιζμπολ: Οι Μπόστον Αμέρικανς παίζουν με τους Πίτσμπουργκ Πάιρατς στον πρώτο αγώνα του σύγχρονου αμερικανικού πρωταθλήματος μπέιζμπολ.
  • 1910 – Βόμβα καταστρέφει το κτίριο των Los Angeles Times στο κέντρο του Λος Άντζελες, σκοτώνοντας 21 άτομα.
  • 1918 – Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Οι Άραβες υπό τον Τόμας Έντουαρντ Λόρενς, γνωστό ως «Λόρενς της Αραβίας», καταλαμβάνουν τη Δαμασκό.
  • 1931 – Δίνεται δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες στην Ισπανία.
  • 1936 – Ο Φρανθίσκο Φράνκο αναλαμβάνει τα ήνια της επαναστατικής εθνικιστικής κυβέρνησης στην Ισπανία. Αρχή του Ισπανικού Εμφύλιου Πολέμου
  • 1938 – Μετά την Συμφωνία του Μονάχου, η Σουδητία, γερμανόφωνη περιοχή της Τσεχοσλοβακίας, παραχωρείται στη Ναζιστική Γερμανία
  • 1943 – Συμμαχική εισβολή στην Ιταλία: Η Νάπολη απελευθερώνεται από τις Συμμαχικές Δυνάμεις
  • 1946 – Δίκη της Νυρεμβέργης (δίκη του Τρίτου Ράιχ): Εκδίδεται η απόφαση για τους 22 κατηγορουμένους: Καταδικάζονται σε θάνατο οι Χέρμαν Γκαίρινγκ (αυτοκτόνησε), Βίχλελμ Κάιτελ, Γιόαχιμ φον Ρίμπεντροπ, Ερνστ Καλτενμπρούννερ, Άλφρεντ Ρόζενμπεργκ, Χανς Φρανκ, Φριτς Ζάουκελ, Άλφρεντ Γιοντλ, Άρτουρ Σέις Ίνκβαρτ. Σε ισόβια καταδικάστηκαν οι Ρούντολφ Ες, Βίλχελμ Φρικ και Έριχ Ρέντερ. Σε ποινή 20ετούς κάθειρξης καταδικάστηκαν οι Μπάλντουρ φον Σίραχ και Άλμπερτ Σπέερ, σε 15ετή κάθειρξη ο Κόνσταντιν φον Νόιρατ και σε 10ετή κάθειρξη ο Καρλ Νταίνιτς. Αθωώθηκαν οι Γιαλμάρ Σαχτ, Χανς Φρίτζε και Φραντς φον Πάπεν.

  • 1949 – Κινέζικος Εμφύλιος Πόλεμος: Ο Μάο Τσε Τουνγκ ανακηρύσσει τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας (εθνική εορτή), έπειτα από αγώνες 2 ετών κατά των εθνικιστών του Τσάνγκ Κάι Σεκ, ο οποίος καταφεύγει στην Ταϊβάν.
  • 1957 – Πρώτη εμφάνιση της φράσης “In God We Trust” σε χαρτονόμισμα των ΗΠΑ.
  • 1958 – Ιδρύεται η διαστημική υπηρεσία των ΗΠΑ, η NASA.
  • 1960 – Η Νιγηρία και η Κύπρος αποκτούν την ανεξαρτησία τους από το Ηνωμένο Βασίλειο.
  • 1961 – Συγχωνεύονται το Ανατολικό με το Δυτικό Καμερούν και σχηματίζεται η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία του Καμερούν.
  • 1965 – Πραγματοποιείται η πρώτη φιλοκυβερνητική συγκέντρωση, μετά τα Ιουλιανά, με ομιλητή τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη στα Χανιά.
  • 1969 – Το αεροσκάφος «Κονκόρντ» καταρρίπτει για πρώτη φορά το φράγμα του ήχου.
  • 1976 – Στο Μεξικό, ο τυφώνας Λίζι σκοτώνει 2.500, τραυματίζει 14.000 και αφήνει 40.000 αστέγους
  • 1977 – Ενώπιον 75.646 θεατών, ο Πελέ αποχωρεί από τα γήπεδα, στο στάδιο του Νιου Τζέρσεϊ. Έπαιξε στο πρώτο ημίχρονο με τον Κόσμο της Νέας Υόρκης και στο δεύτερο με την Σάντος, πρώην ομάδα του μπροστά σε 75.646 θεατές στο Νιού Τζέρσεϊ. Ο Πελέ αποχωρεί με 1.281 γκολ σε 1.363 αγώνες
  • 1978 – Το νησιωτικό κράτος Τουβαλού αποκτά την ανεξαρτησία του από τη Βρετανία (εθνική εορτή).
  • 1979 – Οι ΗΠΑ επιστρέφουν την κυριαρχία της Διώρυγας του Παναμά στον Παναμά

New Panama Canal.jpg

  • 1981 – Βόμβα στα γραφεία της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης σκοτώνει 50 άτομα
  • 1982 – Γερμανία: Ο Χέλμουτ Κολ εκλέγεται καγκελάριος
  • 1985 – Ισραηλινά αεροπλάνα βομβαρδίζουν την έδρα της ΟΑΠ στην Τυνησία, με 60 νεκρούς
  • 1988 – ΕΣΣΔ: Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ εκλέγεται Γ.Γ. του ΚΚΣΕ και συνεπώς, ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης.
  • 1994 – Αρχίζει να εκπέμπει το πρώτο ελληνικό συνδρομητικό τηλεοπτικό κανάλι, το FILMNET.
  • 1994 – Το Παλάου, νησιωτικό κράτος στον Ειρηνικό, γίνεται ανεξάρτητο.
  • 1995 – Σεισμός 6 Ρίχτερ στην Τουρκία, στην πόλη Ντινάρ, με 84 νεκρούς και 212 τραυματίες.
  • 1999 – Ρωσία: Χιλιάδες Ρώσοι στρατιώτες αναπτύσσονται στη Δημοκρατία της Τσετσενίας, ομοσπονδιακού υποκειμένου της Ρωσικής Ομοσπονδίας, καθώς ο Ρώσος Πρωθυπουργός Βλαντιμίρ Πούτιν δηλώνει πως δεν αναγνωρίζει τη νομιμότητα του Τσετσένου Ασλάν Μασχάντοφ.
  • 2000 – Τα ιστορικά υπερωκεάνια της Βρετανίας «Πριγκίπισσα Μαργαρίτα (καθελκύστηκε το 1968) και «Πριγκίπισσα Άννα» (1969) πραγματοποιούν το τελευταίο τους ταξίδι στη Μάγχη.
  • 2000 – Πραγματοποιείται η τελετή λήξης της 27ης Ολυμπιάδας του Σίδνεϊ. Στον κατάλογο των μεταλλίων πρώτες ήταν οι ΗΠΑ, με 97 συνολικά μετάλλια, 2η η Ρωσία με 88, 3η η Κίνα με 59
  • 2001 – Διεξάγονται βουλευτικές εκλογές στο Μπανγκλαντές, στις οποίες επικρατεί (με 197 από τις 300 έδρες του Κοινοβουλίου), το Κόμμα της Αντιπολίτευσης (τετρακομματικός συνασπισμός) της Χαλίντα Ζία (πάνω από 150 άτομα σκοτώθηκαν σε βίαια επεισόδια κατά την προεκλογική περίοδο). Το ηττημένο κόμμα της τέως Πρωθυπουργού Χασίνα Γουαζέντ κάνει λόγο για νοθεία (δεύτερο κόμμα είναι με 62 έδρες ο Σύνδεσμος Αγουάμι).
  • 2003 – Οι ΗΠΑ επανεντάσσονται στην UNESCO (είχαν αποχωρήσει το 1984).
  • 2003 – Ο Τζιοβάννι Λονφερνίνι (Χριστιανοδημοκράτης) αναλαμβάνει για ένα εξάμηνο ως «κυβερνών διοικητής» μαζί με τη Βαλέρια Τσιαβάτα (Συμμαχία του Λαού των Δημοκρατών). Στην ηλικία των 27 ετών, ο Λονφερνίνι γίνεται ο νεότερος κυβερνήτης στον Άγιο Μαρίνο.
  • 2004 – Στην Ιρλανδία, η Μαίρη Μακ Αλίς διορίζεται Πρόεδρος για 2η 7ετή θητεία, χωρίς εκλογή, καθώς δε βρέθηκε κανένας άλλος υποψήφιος για τη θέση. Είναι η τρίτη φορά στην ιστορία της χώρας που ο Πρόεδρος διορίζεται ξανά χωρίς αντίπαλο, μετά το Σιν Ο’ Κέλι (1952) και τον Πάτρικ Χίλερι (1983).
  • 2006 – Με ομόφωνη απόφαση του σερβικού κοινοβουλίου υιοθετείται το νέο Σύνταγμα της χώρας στο οποίο αναφέρεται ότι το Κόσοβο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της Σερβίας.
  • 2006 – Εγκρίνεται προσωρινό Σύνταγμα στην Ταϊλάνδη και ορκίζεται μεταβατικός πρωθυπουργός ο Σουραγιούντ Τσουλανόντ.
  • 2006 – Τίθεται σε ισχύ η μονομερής κατάπαυση του πυρός στη Νοτιανατολική Τουρκία, από τους Κούρδους αντάρτες του PKK.
  • 2007 – Στην Αγγλία, τη Σκωτία και την Ουαλία διά νόμου αυξάνεται από τα 16 στα 18 χρόνια το όριο ηλικίας για αγορά τσιγάρων.

ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ…

  • 86 π.Χ. – Σαλλούστιος, Ρωμαίος ιστορικός
  • 208 – Αλέξανδρος Σεβήρος, Ρωμαίος αυτοκράτορας
  • 1207 – Ερρίκος Γ’, βασιλιάς της Αγγλίας
  • 1408 – Κάρολος Η’, βασιλιάς της Σουηδίας
  • 1541 – Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, Έλληνας ζωγράφος

Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, ο Ελ Γκρέκο (1541 – 1614)

  • 1542 – Άλβαρο ντε Μεντάνια, Ισπανός εξερευνητής
  • 1685 – Κάρολος ΣΤ’, αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας
  • 1846 – Άγιος Νεκτάριος Αιγίνης
  • 1893 – Μαριάνε Μπραντ, Γερμανίδα καλλιτέχνις
  • 1895 – Λιακάτ Αλή Χαν, Πακιστανός πολιτικός
  • 1903 – Τζορτζ Κουλούρις, Άγγλος ηθοποιός
  • 1903 – Βλαντίμιρ Χόροβιτς, Ουκρανός πιανίστας
  • 1915 – Τζερόμ Μπρούνερ, Αμερικανός ψυχολόγος
  • 1917 – Μαρία Φωκά, Ελληνίδα ηθοποιός

Μαρία Φωκά,

Μαρία Φωκά.png

  • 1920 – Γουόλτερ Ματάου, Αμερικανός ηθοποιός
  • 1922 – Τσεν Νινγκ Γιανγκ, Κινέζος φυσικός
  • 1924 – Τζίμι Κάρτερ, 39ος πρόεδρος των Η.Π.Α.
  • 1930 – Φιλίπ Νουαρέ, Γάλλος ηθοποιός
  • 1935 – Τζούλι Άντριους, Αγγλίδα ηθοποιός και τραγουδίστρια

Τζούλι Άντριους

Julie Andrews - portrait.jpg

  • 1936 – Ντάνκαν Έντουαρντς, Άγγλος ποδοσφαιριστής
  • 1942 – Γκύντερ Βάλραφ, Γερμανός συγγραφέας και δημοσιογράφος

Γκύντερ Βάλραφ,

Günter Wallraff par Claude Truong-Ngoc 2013.jpg

  • 1943 – Ζαν-Ζακ Ανό, Γάλλος σκηνοθέτης
  • 1945 – Χάρις Σιλάιτζιτς, Βόσνιος πολιτικός
  • 1946 – Έβα Κλομπουκόφσκα, Πολωνέζα αθλήτρια
  • 1947 – Μαρίσκα Βέρες, Ολλανδή τραγουδίστρια (Shocking Blue)
  • 1949 – Νεμπόισα Ραντμάνοβιτς, Βόσνιος πολιτικός
  • 1950 – Ελπίδα, Ελληνίδα τραγουδίστρια

 Ελπίδα

Θύμα ληστείας η τραγουδίστρια Ελπίδα. Ληστές μπήκαν σπίτι της την ώρα που κοιμόταν!

  • 1956 – Άντρους Άνσιπ, Εσθονός πολιτικός
  • 1956 – Τερέζα Μέι, Αγγλίδα πολιτικός
  • 1956 – Μπάμπης Χολίδης, Έλληνας παλαιστής
  • 1957 – Στέλιος Μάινας, Έλληνας ηθοποιός

 Στέλιος Μάινας

Στέλιος Μάινας: «Υπάρχει το ενδεχόμενο να επιστρέψουν τα “Μαύρα Μεσάνυχτα”…» | Zappit

  • 1959 – Γιουσού Ν’ Ντουρ, Σενεγαλέζος τραγουδιστής, ηθοποιός και πολιτικός
  • 1964 – Στάμος Σέμσης, Έλληνας συνθέτης
  • 1966 – Τζορτζ Γουεά, Λιβεριανός ποδοσφαιριστής και πολιτικός
  • 1969 – Ζακ Γαλιφιανάκης, Αμερικανός ηθοποιός
  • 1969 – Μάρκους Στίβεν, πρόεδρος του Ναουρού
  • 1974 – Χρήστος Σπανός, Έλληνας ηθοποιός
  • 1976 – Θοδωρής Χατζηθεοδώρου, Έλληνας υδατοσφαιριστής
  • 1979 – Τζο Χένιγκ, Αμερικανός παλαιστής
  • 1983 – Μοχάμεντ Αμπντελγουαχάμπ, Αιγύπτιος ποδοσφαιριστής
  • 1984 – Νάντια Μπουλέ, Ελληνίδα ηθοποιός & παρουσιάστρια
  • 1985 – Ρεβάζ Ζιντιρίδης, Έλληνας αθλητής του τζούντο
  • 1986 – Ρικάρντο Βαζ Τε, Πορτογάλος ποδοσφαιριστής
  • 1989 – Μπρι Λάρσον, Αμερικανίδα ηθοποιός

ΘΑΝΑΤΟΙ…

  • 959 – Έντουι, βασιλιάς της Αγγλίας
  • 1040 – Αλαίν Γ’, δούκας της Βρετάνης
  • 1189 – Ζεράρ ντε Ριντφόρ, μέγας μάγιστρος των Ιπποτών του Ναού
  • 1404 – Πάπας Βονιφάτιος Θ΄
  • 1499 – Μαρσίλιο Φιτσίνο, Ιταλός φιλόσοφος
  • 1532 – Γιαν Γκόσσαερτ, Φλαμανδός ζωγράφος
  • 1574 – Μάαρτεν φαν Χέιμσκερκ, Ολλανδός ζωγράφος
  • 1578 – Δον Χουάν, Αυστριακός στρατιωτικός
  • 1580 – Ιωάννης Β΄, δούκας του Σλέσβιχ-Χόλσταϊν-Χάντερσλεβ
  • 1585 – Άννα της Σαξονίας, Εκλέκτορας της Σαξονίας, ιατρός, φαρμακοποιός, αλχημίστρια
  • 1636 – Αύγουστος, δούκας του Μπρούνσβικ
  • 1684 – Πιερ Κορνέιγ, Γάλλος συγγραφέας

Πιερ Κορνέιγ,

Pierre Corneille 2.jpg

  • 1708 – Τζον Μπλόου, Άγγλος συνθέτης και οργανίστας
  • 1826 – Γιάννης Γκούρας, Έλληνας οπλαρχηγός

Γιάννης Γκούρας,

Kapetan Gkouras.jpg

  • 1911 – Βίλχελμ Ντίλταϋ, Γερμανός φιλόσοφος
  • 1929 – Αντουάν Μπουρντέλ, Γάλλος γλύπτης και ζωγράφος
  • 1973 – Μοχαμάντ Χασίμ Μαϊβαντβάλ, Αφγανός πολιτικός
  • 1974 – Σπυρίδων Μαρινάτος, Έλληνας αρχαιολόγος

 Σπυρίδων Μαρινάτος

Έφυγε...σαν σήμερα ο Σπυρίδων Μαρινάτος Έλληνας αρχαιολόγος - PatrisNews - Εφημερίδα Πατρίς Ηλείας

  • 1992 – Ιωάννης Δεσποτόπουλος, Έλληνας αρχιτέκτονας
  • 1992 – Πέτρα Κέλλυ, Γερμανίδα πολιτικός
  • 1994 – Αντώνης Μπριλλάκης, Έλληνας πολιτικός
  • 2003 – Κώστας Γραμματόπουλος, Έλληνας ζωγράφος και χαράκτης
  • 2004 – Ελένη Χατζηαργύρη, Ελληνίδα ηθοποιός

 Ελένη Χατζηαργύρη

Η γιαγιά μου δεν ήθελε να γίνω ηθοποιός!»

  • 2006 – Αντρέ Βιζέρ, Καναδός αθλητής
  • 2006 – Νίκος Καζής, Έλληνας ηθοποιός

Νίκος Καζής

Έλληνες - Ελληνίδες Ηθοποιοί: ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΗΣ

  • 2007 – Αλ Έρτερ, Αμερικανός δισκοβόλος
  • 2010 – Ωντουέν Ντολφύς, Γάλλος αστρονόμος
  • 2010 – Φίλιπς Τάλμποτ, Αμερικανός διπλωμάτης
  • 2012 – Έρικ Χομπσμπάουμ, Βρετανός ιστορικός και συγγραφέας

Έρικ Χομπσμπάουμ,

Eric Hobsbawm.jpg

  • 2013 – Τομ Κλάνσυ, Αμερικανός συγγραφέας

Τομ Κλάνσυ

Tom Clancy at Burns Library cropped.jpg

  • 2016- Σοφία Ρούμπου, Ελληνίδα ηθοποιός, βραβευμένη στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης.

Σοφία Ρούμπου,

Σοφία Ρούμπου (1947– 2016)

  • 2018 – Αντώνης Κοντογεωργίου, Έλληνας διευθυντής χορωδίας

Αργίες και εορτές
  • Ημέρα ανεξαρτησίας της Κυπριακής Δημοκρατίας
  • Παγκόσμια Ημέρα για την Τρίτη Ηλικία
  • Παγκόσμια Ημέρα του Καφέ
  • 01 Οκτωβρίου γιορτάζουν… Ανανίας, Ανανούλα, Ρωμανός.
Ορθόδοξη Εκκλησία
Παναγία η Κυρία της Ξηροκρήνης.jpg
  • Η εορτή της αγίας Σκέπης της Θεοτόκου
  • Σύναξις της Θεοτόκου Κυρίας της Ξηροκρήνης
  • Σύναξις Παναγίας της «Γοργοϋπηκόου» (Ι.Μ.Ιβήρων)
  • Ρωμανού του Μελωδού († ς΄αι.)
  • Αγίου Ανανίου, επισκόπου Δαμασκού
  • Οσιομάρτυρος Μιχαήλ
  • Μάρτυρος Δομνίνου, του εκ Θεσσαλονίκης
  • Οσίων Ιωάννου πρωτοψάλτου του Κουκουζέλη, Γρηγορίου δομεστίκου, του μελωδού και Σάβα του Ρώσου

Γίνετε μέλος της ομάδας μας “Βιβλίων Ορίζοντες” στο facebook πατώντας το παρακάτω σύνδεσμο

Βιβλίων Ορίζοντες

Επιμέλεια  κειμένου: Καλλιόπη Γιακουμή

 

Please follow and like us:
error678
fb-share-icon
Tweet 124
fb-share-icon20

Related posts

“Στην πΈνα”: “Το – ”, γράφει ο Κωνσταντίνος Μαρούγκας

Καλλιόπη Γιακουμή

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ 18-09-2020

Καλλιόπη Γιακουμή

ΤΙ ΓΙΟΡΤΑΖΟΥΜΕ ΤΗΝ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΑΣ

Καλλιόπη Γιακουμή

Αφήστε Ένα Σχόλιο