“Στην πΈνα”: "Βιβλιόφιλοι, προς τί το μίσος κι ο αλληλοσπαραγμός;" γράφει η Μαρία Παναγοπούλου

Στην πΈνα”

Βιβλιόφιλοι, προς τί το μίσος κι ο αλληλοσπαραγμός;

Γράφει η Μαρία Παναγοπούλου

***

«Άνθρωποι, άνθρωποι, προς τι το μίσος και η αλληλοεξόντωσις; Προς τι ο αλληλοσπαραγμός;».

Αυτό αναρωτιόταν ο «τρελός» στην αριστουργηματική σάτιρα «Οι Γερμανοί ξανάρχονται» (των Σακελλάριου-Γιαννακόπουλου). Μια φράση ειπωμένη για τα πάθη που γέννησε στη χώρα μας ο εμφύλιος πόλεμος, μια φράση που σήμερα, εβδομήντα πέντε (!) χρόνια μετά, ταιριάζει τραγικά σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής μας.

«Εμφύλιος» στην πολιτική.
«Εμφύλιος» στη δικαιοσύνη.
«Εμφύλιος» στην πανδημία.
«Εμφύλιος» στην παρενόχληση.
«Εμφύλιος» στη διαφορετικότητα.
«Εμφύλιος» στο διαδίκτυο.
«Εμφύλιος» στο ποδόσφαιρο.
«Εμφύλιος» στο θέατρο.
«Εμφύλιος» στο τραγούδι.
«Εμφύλιος» στον χώρο του βιβλίου.

Δεν είναι θλιβερό; Ο χώρος του βιβλίου όχι μόνο δεν είναι η φωτεινή εξαίρεση της Ελληνικής εμφυλιακής τάσης αλλά, ελέω social media, τα τελευταία χρόνια η κατάσταση βαίνει διαρκώς επιδεινούμενη.

Εν αρχή ην ο διχασμός των ίδιων των δημιουργών:
– Από τη μια οι «εμπορικοί» και από την άλλη οι «ποιοτικοί».
– Οι «κοινοί συγγραφείς» και οι «(πιο) λογοτέχνες» (βγήκε μισό κιλό παραπάνω η λογοτεχνία, να την αφήσω;)
– Οι «προβεβλημένοι επώνυμοι» (που είναι συλλήβδην «μέτριοι») και οι «αφανείς ανώνυμοι» (που είναι αυτομάτως «ταλεντάρες»).
– Οι «σεμνοί» και οι «ματαιόδοξοι».
– Οι «ερασιτέχνες» και οι «επαγγελματίες».
– Αυτοί που γράφουν «εκτονώνοντας εσωτερικές ανάγκες» και οι άλλοι που γράφουν «για να βγάλουν χρήματα» (τι αυταπάτη κι αυτή!).
– Οι καινούργιοι δημιουργοί (που «έχουν το θράσος» να μπουν σε έναν χώρο τον οποίο κάποιοι θεωρούν τσιφλίκι του παππού τους) και οι «παλιοί» (που «κούρασαν και πρέπει να κάνουν τόπο στα νιάτα»- καλά που δε ζει ο Αντώνης Σαμαράκης να τον πιάσουν στα διαδικτυακά στόματά τους λόγω «παλαιότητας»).
– Οι «υπεράνω κριτικής» («ποιος είσαι εσύ που τολμάς να κρίνεις το έργο μου χωρίς να διαθέτεις πτυχίο Συγκριτικής Λογοτεχνίας;») και οι «ανταλλακτικής κριτικής» («να σου στέλνω τζάμπα βιβλία, να μου γράφεις καλά λόγια»).
– Οι συνεργάτες των «μεγαλοεκδοτών» (που και συνεργάτες των Γερμανών στην Κατοχή να ήταν, λιγότερο ανάθεμα θα δέχονταν) και οι συνεργάτες των «μικρών εκδοτικών» (που συχνά ακούνε υποσχέσεις για «πολλά κεράσια» και συχνότερα παλεύουν φιλότιμα «με τα θηρία»).

Απόρροια των παραπάνω, ο διαχωρισμός των βιβλίων:
– Από τη μία τα best sellers που πουλάνε «αποκλειστικά και μόνο χάρη στο καλοπληρωμένο μάρκετινγκ» και από την άλλη τα «αφανή διαμαντάκια» που, όλα αδιακρίτως, «αξίζουν να γίνουν best sellers αλλά πάνε χαμένα εξαιτίας της απουσίας προβολής».
– Εκείνα που φιγουράρουν στις λίστες «των μεγαλοβιβλιοπωλείων» και τα άλλα που βρίσκονται μόνο σε «ψαγμένα ράφια».
– Τα «πεντάστερα» και τα «μονάστερα» στις «αυθόρμητες κριτικές» που φιλοξενούνται στις πλατφόρμες αξιολόγησης βιβλίων.
– Τα «υπερτιμημένα» και τα «αδικημένα».
– Τα «γυναικεία» και τα «βαριά κι ασήκωτα».
– Τα «page turning» και τα «φλύαρα».
– Τα βιβλία «αφελή κινηματογραφικά σενάρια» και τα βιβλία «γροθιά στο στομάχι».
– Τα «πρωτότυπα» και τα «copy paste» (ξένης λογοτεχνίας, ξένων ιδεών, ταινιών, σειρών του Netflix…).
– Τα «ευφάνταστα» και τα «όχι άλλο μυθιστόρημα για τη Μικρασιατική καταστροφή».

Αναγκαία συνθήκη, οι διχασμένοι αναγνώστες:
– Από τη μία είναι «οι επιλεκτικοί» και από την άλλη «οι πληβείοι».
– Εκείνοι που διαβάζουν μόνο «λογοτεχνικά αριστουργήματα» και οι άλλοι «που αναλώνονται σε εύπεπτα, γυναικεία αναγνώσματα τύπου άρλεκιν».
– Οι «σοβαροί» αγοραστές βιβλίων από τα βιβλιοπωλεία και εκείνοι που «ρίχνουν το επίπεδο» αγοράζοντας προσφορές από τα σούπερ μάρκετ.
– Οι «κατακρίνοντες» τους πάντα και τα πάντα και οι «κολακεύοντες» τους πάντες και τα πάντα.
– Οι «ανεξάρτητοι» αναγνώστες και οι άλλοι που εντάσσονται σε «συγγραφικούς στρατούς», κολακευμένοι από την τιμή που τους κάνει το «είδωλό» τους να διαχειρίζονται τον λογαριασμό του (και να τους προσφέρει δωρεάν τα βιβλία του).
-Εκείνοι που εκθέτουν χωρίς φόβο και με πολύ πάθος τους εαυτούς και τις απόψεις τους και οι «κότες» που κρύβονται πίσω από «πλαστά προφίλ» (τι ωραίο θέμα για το επόμενο άρθρο μου!).
– Αυτοί που στα αλήθεια «δραπετεύουν μέσα από τις σελίδες των βιβλίων» κι εκείνοι που έχουν να διαβάσουν από το σχολείο αλλά «δραπετεύουν από τις άχαρες ζωές τους» υποκρινόμενοι τους βιβλιοφάγους.

Εκ των ων ουκ άνευ, οι βιβλιο-ομάδες:
– Από τη μια αυτές που οι διαχειρίστριές τους «νιώθουν πως είναι μετεμψύχωση της Λιλής Ζωγράφου» και από την άλλη εκείνες που οι διαχειρίστριές τους «δε δικαιούνται δια να ομιλούν διότι δεν έχουν διαβάσει αρκετό Ντοστογιέφσκι».
– Αυτές που έχουν «μόνο αξιόλογα μέλη» και οι άλλες που «ξεκατινιάζονται».
– Οι «εγώ την έφτιαξα πρώτη» έναντι των «εγώ το κάνω από αγάπη για το βιβλίο, εσύ κάνεις δημόσιες σχέσεις».
– Ομάδες που λειτουργούν σαν «ομπρέλα» για τους «αγνούς φίλους της ανάγνωσης» και ομάδες που μολύνουν με την τοξικότητα και τη «χολή» τους προσφέροντας εκτόνωση σε συμπλεγματικούς, αγενείς και απελπισμένους.

Σταματήστε το διαδίκτυο να κατέβω, βιβλιόφιλοι!

Δε μας αξίζει αυτός ο «εμφύλιος»! Και είναι στο χέρι μας να τον λήξουμε. Περιθωριοποιώντας τους εκφραστές του! Διαχωρίζοντας «την ήρα από το στάρι». Αποδοκιμάζοντας την ανταλλαγή φτηνών πυρών σε ένα πεδίο βολής ακριβό και πολύτιμο, όπως ο χώρος του βιβλίου.

Γι αυτό, ως σύγχρονη «τρελή» σας φωνάζω:
Σοσιαλμιντιάδες και σοσιαλμιντιαδίτισσες.
Βιβλιο-ομαδάρχες και βιβλιο-διαχειρίστριες.
Αναγνώστες και αναγνώστριες.
Λογοτέχνες και λιγότερο-λογοτέχνες.
Μεγαλο-εκδότες και εκδότες.
«Αιμοχαρείς, αιμοδιψείς και αιμοβόροι! Προς τι το μίσος κι ο αλληλοσπαραγμός; Για όλους υπάρχει γη, για όλους υπάρχει ήλιος. Θεμέλιο της ευτυχίας η δικαιοσύνη και η αγάπη. Μοίρα κοινή των ανθρώπων ο θάνατος. Όλοι άνθρωποι είμαστε, όλοι αδέρφια είμαστε. Όλοι εξαρτήματα του σύμπαντος».