Μέρι Σέλεϊ: Η δημιουργός του Φρανκενστάιν

Η συγγραφέας Μέρι Σέλεϊ

Η δημιουργός του Φρανκενστάιν με την αχαλίνωτη φαντασία 

Ένα νεαρό κορίτσι, πριν κλείσει μάλιστα τα 19 του χρόνια, θα παρέδιδε στην ανθρωπότητα μια από τις γνωστότερες ιστορίες επιστημονικής φαντασίας (και τρόμου) του κόσμου. Η Σέλεϊ δεν έγραψε βέβαια μόνο τον «Φρανκενστάιν», καθώς στην εργογραφία της συναντάμε -μεταξύ άλλων- τα μυθιστορήματα «Valperga» (1823), «The Last Man» (1826), το αυτοβιογραφικό «Lodore» (1835) και τη νουβέλα που εκδόθηκε μετά τον θάνατό της, το «Mathilde» 

Κανένα βέβαια δεν έμελλε να έχει την τύχη του «Φρανκενστάιν», ο οποίος τρύπωσε σε κάθε σπίτι και έγινε θρύλος στη λογοτεχνία του φανταστικού… 

                                                   Πρώτα χρόνια

 

Η Μέρι Σέλει γεννιέται ως Μary Wollstonecraft Godwin στις 30 Αυγούστου 1797 στο Λονδίνο της Βρετανίας. Ήταν κόρη του πολιτικού φιλοσόφου William Godwin και της περίφημης φεμινίστριας Mary Wollstonecraft, που ασχολήθηκε εκτεταμένα με τα δικαιώματα των γυναικών. Δυστυχώς για τη μικρή Μέρι, δεν γνώρισε ποτέ τη μητέρα της, η οποία πέθανε λίγο μετά τη γέννα. 

Η Μέρι μεγαλώνει λοιπόν με τον πατέρα της και τη μεγαλύτερη σε ηλικία ετεροθαλή αδελφή της Φάνι, κόρη της Wollstonecraft από ειδύλλιο με στρατιώτη. Η δυναμική της οικογένειας θα άλλαζε βέβαια δραστικά όταν ο πατέρας της θα ξαναπαντρευόταν το 1801 τη Mary Jane Clairmont, η οποία έφερε στο σπίτι τα δύο δικά της παιδιά, πριν αποκτήσει ένα ακόμα με τον νέο της σύζυγο. 

Η Μέρι ποτέ δεν τα πήγε καλά με τη μητριά της, γι’ αυτό και η τελευταία δεν είδε ποτέ την ανάγκη να στείλει τη Μέρι στο σχολείο, αντίθετα με τα υπόλοιπα αδέρφια της, για τα οποία η εκπαίδευση ήταν υποχρεωτική. Παρά το γεγονός ότι δεν έλαβε βέβαια επίσημη μόρφωση, η τεράστια βιβλιοθήκη του πατέρα της και οι φίλοι του, όλοι άνθρωποι των γραμμάτων και του πνεύματος, θα την έφερναν σε επαφή με τον κόσμο των βιβλίων, ενσταλάζοντας στην καρδιά της την αγάπη για τον γραπτό λόγο. Η Μέρι περνούσε τη μέρα της με ένα βιβλίο στο χέρι, συχνά δίπλα στον τάφο της μητέρας της.

Το γράψιμο ήταν λοιπόν για την ίδια διέξοδος, με τις μικρές ιστορίες που σκάρωνε να είναι αρκετά ικανοποιητικές. Το πρώτο ποίημα της μάλιστα το δημοσίευσε όταν ήταν ακόμα παιδί, το 1807, από την εκδοτική εταιρία που συνεργαζόταν ο πατέρας της…

                                                                    
                                                  Έρωτας και περιπέτεια 

  Το καλοκαίρι του 1812, η Σέλεϊ πήγε στη Σκωτία, φιλοξενούμενη του οικογενειακού φίλου του πατέρα της William Baxter και της οικογένειάς του. Η ηρεμία που βρήκε εκεί θα την έκανε να επιστρέψει στο σπιτικό των Baxters και τον επόμενο χρόνο.

Ήταν το 1814 όταν η Μέρι γνώρισε τον ποιητή Πέρσι Σέλεϊ, με τον οποίο συνδέθηκε ερωτικά αμέσως. Ο Πέρσι ήταν αφοσιωμένος μαθητής του πατέρα της, σύντομα όμως έστρεψε το ενδιαφέρον του στη Μέρι, παρά το γεγονός ότι ήταν ακόμα παντρεμένος με την πρώτη του γυναίκα και η Μέρι ήταν ένα κορίτσι στην εφηβεία.

Το παράνομο ζευγάρι αναγκάστηκε να το σκάσει σύντομα από τη Βρετανία, ακολουθούμενο από την ετεροθαλή αδελφή της Μέρι, Τζέιν. Η πράξη τους θα αποξένωνε τη Μέρι από τον πατέρα της, ο οποίος και δεν επικοινωνούσε μαζί της για σημαντικό χρονικό διάστημα.

Η Μέρι και ο Πέρσι θα ταξιδέψουν στην Ευρώπη για μια περίοδο, την ώρα που πάλευαν να τα καταφέρουν οικονομικά. Το 1815 θα χάσουν το πρώτο τους παιδί, ένα κοριτσάκι που έζησε λίγες μόνο μέρες. Το επόμενο καλοκαίρι θα βρει το ζεύγος Σέλεϊ στην Ελβετία, παρέα με την Τζέιν Κλερμόντ, τον Λόρδο Βύρωνα και τον John Polidori.                                                         

                                                Η γέννηση του Φρανκενστάιν 

      

Η συντροφιά διασκέδαζε και καλοπερνούσε, σκαρώνοντας συνεχώς λογοτεχνικά παιχνίδια. Μια βροχερή μέρα λοιπόν του 1816 που ο χρόνος περνούσε με ανάγνωση ιστοριών με φαντάσματα, ο Λόρδος Βύρων πρότεινε να γράψει ο καθένας τη δική του ιστορία τρόμου. Ήταν η στιγμή που η Μέρι Σέλεϊ συνέλαβε την ιδέα αυτού που θα γινόταν ένα από τα πλέον περίφημα μυθιστορήματα της σύγχρονης εποχής! Ο Φρανκενστάιν γεννιόταν από ένα λογοτεχνικό καπρίτσιο του Λόρδου Βύρωνα…

Αργότερα εκείνη τη χρονιά, η Μέρι θα βιώσει την απώλεια της ετεροθαλούς αδελφής της Φάνι, η οποία αυτοκτόνησε. Άλλη μια αυτοκτονία θα σημάδευε τη χρονιά, αυτή τη φορά της συζύγου του Πέρσι. Οι δυο τους ήταν πλέον ελεύθεροι να παντρευτούν, όπως και έγινε τον Δεκέμβριο του 1816.

Λίγο αργότερα, η Μέρι δημοσίευσε το οδοιπορικό-φυγή τους στην Ευρώπη (1817), συνεχίζοντας πάντα να συγγράφει την ιστορία τρόμου με το τέρας. Ο άντρας της την πίεζε να τη μετατρέψει από ολιγοσέλιδο διήγημα σε κανονικό μυθιστόρημα, με τη συγγραφή του να αποδεικνύεται αρκετά απαιτητική. Το 1818, ο Φρανκενστάιν (ή ο Σύγχρονος Προμηθέας) κυκλοφόρησε ως η νέα νουβέλα μιας άγνωστης συγγραφέως. Πολλοί θεώρησαν μάλιστα ότι το βιβλίο ανήκε στον Πέρσι Σέλεϊ, μιας και είχε γράψει την εισαγωγή.

Το βιβλίο έμελλε να αποδειχθεί ανάρπαστο, με την επιτυχία του να επιτρέπει στους Σέλεϊ να μετακομίσουν στην Ιταλία τον ίδιο κιόλας χρόνο.

                                                         Δυσκολίες 

  

Την ώρα που η Μέρι ήταν ολόψυχα αφιερωμένη στον σύζυγό της, δεν είχε και τον ευτυχέστερο γάμο του κόσμου. Η ένωσή τους στιγματίστηκε από μοιχείες και ράγισμα καρδιών, την ώρα που δύο ακόμα παιδιά τους πέθαναν.

Γεννημένος το 1819, ο γιος τους, Πέρσι Φλόρενς, ήταν και το μόνο από τα παιδιά των Σέλεϊ που θα έφτανε στην ενηλικίωση. Τα δεινά στη ζωή της δεν είχαν ωστόσο τελειωμό, καθώς άλλη μια τραγωδία έμελλε να της χτυπήσει την πόρτα: ήταν το 1822 όταν ο Πέρσι πνίγηκε, έχοντας πάει για ιστιοπλοΐα με έναν καλό του φίλο… 

                                                     Κατοπινά χρόνια 

Χήρα ήδη από τα 24 της, η Μέρι Σέλεϊ πάλευε με την ανέχεια για να αναθρέψει τον γιο της. Έγραψε μια σειρά ακόμα μυθιστορήματα, την ώρα που προσπαθούσε να προωθήσει την ποιητική δουλειά του αδικοχαμένου Πέρσι και να του εξασφαλίσει έτσι μια θέση στη λογοτεχνική ιστορία. Κανένα βιβλίο της δεν θα είχε την εμπορική επιτυχία του «Φρανκενστάιν».

Η Σέλεϊ πέθανε την 1η Φεβρουαρίου 1851 στο Λονδίνο -όπου είχε εν τω μεταξύ επιστρέψει από τον Αύγουστο του 1823- από καρκίνο στον εγκέφαλο και ενταφιάστηκε στο κοιμητήριο του Bournemouth, δίπλα στον πατέρα, τη μητέρα και τα αποτεφρωμένα απομεινάρια του συζύγου της.

                                                               

                                                                Κληρονομιά                                                              

                                                        

Έναν αιώνα περίπου μετά τον θάνατό της, άλλο ένα βιβλίο της Σέλεϊ θα έβρισκε τον δρόμο για το τυπογραφείο, με τη «Ματθίλδη» να εκδίδεται τη δεκαετία του 1950.

Η διαχρονική κληρονομιά της ήταν ωστόσο η κλασική ιστορία του Φρανκενστάιν, με την πάλη του τέρατος με τον δημιουργό του να στοιχειώνει τη λαϊκή κουλτούρα και να γίνεται δημοφιλές θέμα στη λογοτεχνία του φανταστικού.

Το 1994, ο Κένεθ Μπράνα και ο Ρόμπερτ ντε Νίρο θα ενσαρκώσουν ιδανικά τους κύριους χαρακτήρες του μυθιστορήματός της, το οποίο έχει γνωρίσει στην κινηματογραφική ιστορία μπόλικες μεταφορές στη μεγάλη οθόνη.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΦΑΙΗ ΔΕΛΗΓΙΩΡΓΗ 

ΒΙΒΛΙΩΝ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ 

ΠΗΓΗ newsbeast.gr