Κάτι που μου ΄κανε κλικ…Εσάς..;;
Ερζεμπέτ Μπάτορι
Ο θρύλος της Ελίζαμπεθ Μπάθορι σοκάρει ακόμα και μετά από πέντε αιώνες. Πλενόταν με το αίμα νεαρών γυναικών για να διατηρήσει την αψεγάδιαστη ομορφιά της. Ήταν όμως πραγματική δολοφόνος ή θύμα της προπαγάνδας των αντιπάλων της;…
Μπορεί ο θρυλικός «Δράκουλας» του Μπραμ Στόκερ να έχει για ήρωα τον ιστορικό Βλαντ Γ’ τον Παλουκωτή, στην πραγματικότητα όμως ο ζοφερός Κόμης έχει λιγότερα κοινά με τον Ανασκολοπιστή της Βλαχίας και περισσότερα με μια εξίσου αιμοδιψή γυναίκα!
Ο λόγος για την ουγγαρέζα κοντέσα Ελίζαμπεθ Μπάθορι, την πρώτη καταγραμμένη γυναίκα serial killer της Ιστορίας, η οποία ήρθε στον κόσμο για να τον κάνει ένα σαφώς ζοφερότερο μέρος.
Η αιμοσταγής αριστοκράτισσα ήταν μάλιστα από τις πρώτες εγκληματικές φιγούρες που υιοθέτησαν τον βαμπιρισμό ως δικαιολογία για τις πράξεις τους! Το αληθινό βαμπίρ εξόντωσε με βασανιστικό και ανατριχιαστικό τρόπο κάπου 600-650 κοριτσόπουλα της επαρχίας της και πήρε το μπάνιο της στο αίμα τους, καθώς πίστευε ότι αυτό θα την κρατούσε αγέραστη.
Όσο δύσκολο κι αν είναι να ξεχωρίσει κανείς την πραγματικότητα από τον μύθο, η παροιμιώδης σκληρότητά της έφτανε σε τέτοιο σημείο που κατέβρεχε με νερό τις υπηρέτριές της και τις άφηνε να πεθάνουν από το κρύο μέσα στο καταχείμωνο.
Η δολοφόνος με τα περισσότερα θύματα στον δυτικό κόσμο(!), καθώς κατέχει και τέτοιες αμφιβόλου ηθικής τιμές, δεν είχε κατηγορηθεί μάλιστα για κανένα έγκλημα μέχρι το 1609-1610, καθώς ήταν μέλος της άρχουσας τάξης, στο απυρόβλητο έτσι των διωκτικών αρχών. Τελικά, μαζί με τέσσερις υπηρέτες της, κατηγορήθηκε για 80 φόνους! Και πάλι όμως με τις διασυνδέσεις της τέθηκε σε κατ’ οίκον περιορισμό και πέθανε τελικά χωρίς να προλάβει να δικαστεί.
Ο πραγματικός Δράκουλας των Καρπαθίων, καθώς εκεί ζούσε η κοντέσα με τον κόμη σύζυγό της, ο φόβος και ο τρόμος των παρθένων της χώρας, έφερε στη ζωή τη μυθολογία των βρικολάκων σε μια αιματοβαμμένη φιέστα διαταραγμένου ψυχισμού και αχαλίνωτων σεξουαλικών ακολασιών…
Κι αν σήμερα οι ιστορικοί θεωρούν τα εγκλήματα της «Ματωμένης Κόμισσας» σαφώς υπερτονισμένα και υπερβολικά, γιγαντωμένα από τον μύθο της, φτάνοντας μέχρι και να την αθωώσουν από όλα και θεωρώντας τη θύμα αριστοκρατικής πλεκτάνης για την υφαρπαγή των εδαφών της, ο θρύλος της και η συνεισφορά της στη μυθολογία των βαμπίρ καλά κρατεί…
Πρώτα χρόνια
Η Ελίζαμπεθ Μπάθορι γεννιέται το 1560, πιθανότατα στις αρχές Αυγούστου, σε κάστρο της σημερινής Σλοβακίας, στα βόρεια τότε της Ουγγαρίας. Ως μέλος της ιστορικής οικογένειας των Μπάθορι, των ανατολικοευρωπαίων βασιλιάδων και αριστοκρατών, οι συγγενείς της ήταν ηγεμόνες της περιοχής και πρίγκιπες, ακόμα και ο βοϊβόδας της Τσανσιλβανίας ήταν ξάδελφός της, όπως εξάλλου και ο κατοπινός βασιλιάς της Πολωνίας Στέφαν Μπάθορι.
Με την οικογένειά της να διαφεντεύει λοιπόν τα Καρπάθια, την Τρανσιλβανία και την Πολωνία, οι διασυνδέσεις της στην Ανατολική Ευρώπη μπορούσαν να της ανοίξουν κάθε πόρτα (αλλά και να κρατήσουν φυσικά πίσω από αυτές όλα τα άπλυτα της αριστοκράτισσας).
Μεγαλώνει λοιπόν μέσα στα πλούτη και τις ανέσεις και λαμβάνει τη συνήθη εκπαίδευση των αριστοκρατικών γόνων, μαθαίνοντας άπταιστα λατινικά, ελληνικά και γερμανικά, αν και για τα παιδικά της χρόνια τίποτα άλλο δεν είναι γνωστό. Τίποτα τουλάχιστον που να επιβιώνει στην ιστορική ανασυγκρότηση, καθώς οι θρύλοι δίνουν και παίρνουν για την αιμομικτική οικογένειά της αλλά και τη «σκοτεινή» τροφό της, που τη μύησε στη μαύρη μαγεία.
Θεωρείται όμως σχεδόν σίγουρο ότι το φιλάσθενο κορίτσι έπασχε από επιληψία (εκρήξεις θυμού και οργής το έλεγαν τότε), μια πάθηση που την εποχή εκείνη πιστευόταν ότι είχε να κάνει με δαιμόνια. Κι έτσι δεν ήταν λίγοι αυτοί που έλεγαν ότι η μικρή είχε καταληφθεί από δαίμονες! Οι παρατρεχάμενοι εξάλλου των Μπάθορι ασχολούνταν συνήθως με μαγείες και αποκρυφιστικές τελετές, με κάποιους να ενοχοποιούνται ακόμα και για σατανισμό και παιδοφιλία.
Παρά τις φήμες που μπορούσαν να κηλιδώσουν το όνομά της, το 1575, σε ηλικία 15 ετών, αρραβωνιάζεται και παντρεύεται τον πανίσχυρο κόμη Φέρεντζ Νάντασντι, άλλον έναν γόνο βασιλικής γενιάς και κατοπινό ήρωα πολέμου (ή γενοκτόνο, κατά τους Οθωμανούς), με την αριστοκρατική ένωση να φέρνει κοντά δυο εξαιρετικά ισχυρούς οίκους της Ανατολικής Ευρώπης. Αυτός την πήγε στο δικό του υπέρλαμπρο κάστρο, το Κατστίστε, αλλά την έβλεπε πολύ σπάνια, καθώς έλειπε συνεχώς σε πολέμους και συμβούλια. Η Ελίζαμπεθ του χάρισε ωστόσο πολυάριθμους απογόνους μέχρι τον πρόωρο θάνατο του αριστοκράτη το 1604, ο οποίος άφηνε τη σύζυγό του ως τον μόνο κυβερνήτη της τεράστιας και στρατηγικής σημασίας γης και περιουσίας του!
Κι έτσι η Μπάθορι από καλή και ταπεινή σύζυγος μετατράπηκε ευθύς σε δραστήρια και ανυποχώρητη κυρά της έκτασής της, την οποία άρχισε με διοικεί με παροιμιώδη σκληρότητα…
Κατηγορίες και φυλάκιση
Κάνοντας ένα άλμα στον χρόνο, ήταν στις 26 Δεκεμβρίου του 1609 (ή 1610) όταν έτερος κόμης (Gyorgy Thurzo), λειτουργώντας ως απεσταλμένος του αυτοκράτορα της Αυστροουγγαρίας, Ματθαίου Β’, στα αυτιά του οποίου έφταναν εξάλλου τα καμώματα της κόμισσας εδώ και χρόνια, εισέβαλε στο κάστρο της Μπάθορι και την έπιασε στα πράσα: είχε οργανώσει άλλη μια αιματοβαμμένη «συνεδρία» από νεαρά κορίτσια, με τα ανείπωτα βασανιστήρια που υφίσταντο να αηδιάζουν τον ούγγρο ευγενή.
Βρήκε ένα νεκρό κορίτσι αριστοκρατικής γενιάς (το μεγάλο λάθος της Μπάθορι), δύο άλλα στα πρόθυρα του θανάτου και πολλά περισσότερα φυλακισμένα στα μπουντρούμια.
Όλοι εξάλλου το έλεγαν στην περιοχή της ότι βασάνιζε και σκότωνε αθώες παιδούλες χωρικών και εργατών, τις οποίες προσλάμβανε στον πύργο της ακολασίας ως οικιακές βοηθούς. Ποιος να νοιαστεί όμως για τα παιδιά της εργατιάς; Η ίδια είχε εξάλλου υψηλές διασυνδέσεις αλλά και άφθονο χρήμα για να κλείνει κάθε στόμα που άνοιγε περισσότερο απ’ όσο έπρεπε.
Αφού ο κόμης Thurzo είδε τις αποτρόπαιες πράξεις με τα ίδια του τα μάτια, τις διηγήθηκε χαρτί και καλαμάρι στον ξάδελφο της Μπάθορι, κόμη Palatine, ο οποίος είχε εξουσιοδοτηθεί από τον βασιλιά να ερευνήσει εξονυχιστικά το θέμα της εγκληματικής σκληρότητας που φαινόταν να επιδεικνύει η κόμισσα.
Εκατοντάδες χωρικοί ρωτήθηκαν, επίσης εκατοντάδες μαρτυρίες συγκεντρώθηκαν και έτσι η Μπάθορι δεν μπορούσε πια να κρυφτεί πίσω από τις υψηλές της διασυνδέσεις: αυτόπτες μάρτυρες, πειστήρια, εξαφανισμένες κοπέλες, ακόμα και ακρωτηριασμένα πτώματα ανακαλύφθηκαν στον πύργο της, κάνοντας τον ξάδερφο να μιλά ανοιχτά πια για δεκάδες κορίτσια που είχαν βρει μαρτυρικό θάνατο στα ιδιαίτερα διαμερίσματα της Ματωμένης Κόμισσας.
Η κοντέσσα έπαιρνε μέρος σε απερίγραπτα όργια, στη διάρκεια των οποίων βασανίζονταν και σφαγιάζονταν νεαρές κοπέλες, πάντα από φτωχές οικογένειες, τις οποίες δελέαζαν και έφερναν στον πύργο οι αυλικοί της. Το μοιραίο λάθος, που πυροδότησε τη βασιλική έρευνα, ήταν η αρπαγή και ο βασανισμός νεαρής αριστοκράτισσας, κάτι που δεν θα μπορούσε φυσικά να περάσει απαρατήρητο στη βασιλική αυλή.
Στις 30 Δεκεμβρίου 1610, η Μπάθορι συνελήφθη και πέρασε από κεκλεισμένων των θυρών δίκη, παρέα με τέσσερις υπηρέτες της, οι οποίοι μετά τον βασανισμό που υπέστησαν ομολόγησαν και εκτελέστηκαν την επόμενη χρονιά. Όσο για την ίδια την κοντέσα, έχοντας πιαστεί στα πράσα, δεν μπόρεσε να υπερασπιστεί τον εαυτό της, γι’ αυτό και τέθηκε σε κατ’ οίκον περιορισμό στο τεραστίων διαστάσεων κάστρο της.
Παρά το γεγονός ότι ο Ματθαίος Β’ πίεζε για παραδειγματική τιμωρία της Ματωμένης Κόμισσας, ήταν και πάλι οι βασιλικές διασυνδέσεις της που την έκαναν να πέσει στα μαλακά: παρέμεινε στον πύργο της για τα επόμενα 4 χρόνια, μέχρι τον θάνατό της τον Αύγουστο του 1614, περιμένοντας πάντα την επίσημη δίκη που ποτέ δεν ήρθε.
Ήταν όμως και το άλλο: το σημαντικό χρέος των βασιλικών ταμείων στην Μπάθορι, κάτι που ανάγκασε τον Ματθαίο να μην εξαντλήσει την αυστηρότητά του. Κι έτσι αντί να κατασχεθεί η περιουσία της, πέρασε κανονικά στους κληρονόμους της και το βασιλικό χρέος εξαφανίστηκε μεμιάς, με αντάλλαγμα πάντα την καλοπέραση της κόμισσας στην περίοδο του εγκλεισμού της. Λέγεται ότι ο βασιλιάς ζήτησε να χτιστούν οι πόρτες των ιδιαίτερων διαμερισμάτων της, όπου περνούσε την ισόβια απομόνωσή της, για να μην έχει έτσι τη δυνατότητα να δραπετεύσει…
Τα εγκλήματα για τα οποία την κατηγορούσαν
Οι μαρτυρίες της εποχής προκαλούν σοκ: από το 1585-1610, η Μπάθορι και οι αυλικοί της φέρονται να σκότωσαν περισσότερα από 600 νεαρά κορίτσια, με τον αριθμό να αποκρυσταλλώνεται στα 650 (αν και συναίνεση φυσικά δεν υπάρχει). Η αιμοδιψής κοντέσα ήθελε, μεταξύ άλλων, να κάνει μπάνιο στο αίμα των παρθένων, αφού της κακοποιούσε σεξουαλικά, πιστεύοντας ότι αυτό θα της εξασφάλιζε αιώνια νεότητα. Σύμφωνα με άλλες πηγές, η κόμισσα έπινε το αίμα των κοριτσιών και τρεφόταν με τις σάρκες τους, αφήνοντάς τες να πεθάνουν μπροστά στα πόδια της.
Και ο θάνατος φάνταζε μάλιστα λύτρωση για τις φυλακισμένες κοπέλες, οι οποίες όσο ζούσαν υποβάλλονταν σε ανείπωτα βασανιστήρια. Στον πύργο βρέθηκαν τα ακρωτηριασμένα και βάναυσα κατακρεουργημένα απομεινάρια τουλάχιστον 200 άτυχων κοριτσιών (το γεγονός αυτό ελέγχεται σήμερα ως ανακριβές).
Όσο για τις φήμες που ήθελαν την κοντέσα να λούζεται με αίμα, αυτές δεν θα επιβεβαιωθούν ποτέ, αλλά σίγουρα έδωσαν αρκετή τροφή τόσο στον θρύλο της και τον χαρακτηρισμό της ως «θηλυκός Δράκουλας» όσο και τροφοδότησαν γόνιμα το μυαλό του Μπραμ Στόκερ, ο οποίος εξάλλου είχε δηλώσει ότι ο «Κόμης Δράκουλάς» του είχε εμπνευστεί εξίσου από τον Βλαντ της Βλαχίας όσο και την Μπάθορι των Καρπαθίων.
Θύτης ή θύμα;
Με τις ιστορίες που την αφορούν να καλύπτονται από την αχλή του μύθου, η Μπάθορι φαντάζει στις μέρες μας εξίσου σαδίστρια δολοφόνος και θύμα πλεκτάνης για την αρπαγή της περιουσίας της.
Η θέση της εξάλλου αλλά και ο ασύλληπτος πλούτος της αποτελούσαν αγκάθι αλλά και απειλή για τους ηγέτες της Αυστροουγγαρίας, ένα πρόβλημα δηλαδή από το οποίο έπρεπε να απαλλαγούν πάση θυσία. Κι αυτό γιατί η χώρα μαστιζόταν από δύο αντίπαλες δυναστείες, που όλες φλέρταραν με τον θρόνο, και ο προστατευόμενος της Μπάθορι, ο ηγεμόνας της Τσανσιλβανίας, ήταν ο Νο 1 εχθρός του βασιλιά. Το θολό πολιτικό τοπίο λοιπόν και οι γνωστές ίντριγκες της εποχής ενδέχεται να έχουν εμπλέξει την κόμισσα σε μια δολοπλοκία από τις λίγες.
Το να κατηγορήσεις εξάλλου μια ζάμπλουτη χήρα για φόνο, μοιχεία ή μαγεία ώστε να υφαρπάξεις τα υπάρχοντά της μόνο ασυνήθιστο δεν ήταν στην περίοδο που συζητάμε, κάτι που σηματοδοτεί τη στροφή των ιστορικών και προς αυτή την κατεύθυνση.
Και η επίσημη ομολογία της όμως, η οποία διασώζεται στα Εθνικά Αρχεία της Ουγγαρίας, αφήνει πολλά ερωτήματα αναπάντητα, παραμένοντας εν πολλοίς αμφιλεγόμενη. Οι ομολογίες εξάλλου των συνεργών της, που αποσπάστηκαν κατόπιν βασανιστηρίων, βρίθουν από σκοτεινά σημεία και πολλά περιστατικά αντικρούονται, με τους ίδιους να βγαίνουν εξάλλου τάχιστα από τη μέση.
Όπως όμως κι αν έχει η ιστορική αλήθεια, την οποία είναι πιθανό και να μη μάθουμε ποτέ, η Ελίζαμπεθ Μπάθορι, το πραγματικό βαμπίρ, σατανίστρια, σαδίστρια, κατά συρροή δολοφόνος και διαταραγμένο μυαλό από τα λίγα, μπόλιασε το συλλογικό φαντασιακό με τα καμώματά της και έγινε αυτόματα θρύλος.
Όσο για τον βαμπιρισμό της, αυτός ξεκίνησε μετά το 1720, όταν Ούγγρος ιησουίτης ιερέας παίρνοντας συνεντεύξεις από ντόπιους χωρικούς και διαβάζοντας τα πρακτικά των καταθέσεων δημοσίευσε ένα πόνημα στο οποίο ισχυριζόταν ότι η Μπάθορι έκανε λουτρά από αίμα για να παραμένει νέα και αψεγάδιαστη για τον σύζυγό της.
Κι έτσι η κόμισσα του αίματος πέρασε στη σφαίρα του μύθου
Γίνετε μέλος της ομάδας μας “Βιβλίων Ορίζοντες” στο facebook πατώντας το παρακάτω σύνδεσμο
Επιμέλεια άρθρου Καλλιόπη Γιακουμή